Kaos kavramı üzerinden mimariyi okumak: Bir yöntem önerisi

Abstract

İnsan, düşünen ve sorgulayan bir varlık olarak daima yeni arayışların peşine düşmüştür. Yeni arayışlar ve sorgulamalar beraberinde çelişkileri; çelişkiler beraberinde gelişmeyi ve değişmeyi getirmiştir. Sürekli değişim içinde olan insan, mimariyi de bu değişim süreciyle birlikte farklı şekillerde tanımlama gayreti içinde olmuştur. Bu çerçeveden bakıldığında mimarlık içinde yaşanan dinamik ve üretken süreç, kaosun mimarlık ile birlikte nasıl ifade edilebileceğine dair yeni olguların oluşmasına yol açmıştır. Bu amaçla çalışma, kaos kavramı üzerinden mimariyi okumak ve kaos-yapı ilişkisini ifade etmek amacıyla oluşturulmuştur. Kaosun yapı ve yapıyı oluşturan mekan anlayışına yeni bir bakış açısı sağlayacağı düşüncesi ile ele alınan çalışmada, Genel Bilgiler, Yapılan Çalışmalar, Bulgular ve Tartışma, Sonuçlar ve Öneriler olmak üzere dört bölümden oluşmaktadır. Genel Bilgiler bölümünde, kaosun genel bir tanımlaması yapılmış; çalışmanın amacı, varsayımları, kapsamı ve yöntemi açıklanmıştır. Yapılan Çalışmalar bölümünde, tezin temel amacına uygun olduğu düşünülen bir durum çalışması yapılmış ve dört aşamadan meydana gelen bir çalışma sistemi oluşturulmuştur. Bu sistemde ana kavram olan kaos üzerinden bir içerik analizi uygulanmıştır. Analizden elde edilen veriler doğrultusunda kavramsal kaos diyagramı adı altında bir araç oluşturularak belirlenen mimari örnekler yardımıyla betimsel bir durum çalışması yapılmıştır. Bulgular ve Tartışma bölümünde ise her bir yapı için ilişkiler şeması oluşturularak kaos-yapı ilişkisi irdelenmiştir. Sonuçlar ve Öneriler bölümünde ise, üretilen soyut araç yardımıyla kaos kavramının mimaride okunabilen bir kavram olduğu ve kaos-yapı ilişkisi bağlamında algıyı sürekli değiştiren ve dinamik tutan bir sürecin tanımlanabileceği ifade edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca kaos-yapı ilişkisi bağlamında gelecek çalışmalar için de önerilerde bulunulmuştur.