Müstakil konut sitelerinde değişim/dönüşüm sorunsalı ve kimlik: Trabzon örneği

Abstract

Çağımızda konut kullanıcısının fiziksel ve psiko-sosyal gereksinmelerini karşılamanın ötesinde daha farklı anlamlar içeren çok boyutlu bir kavramdır. Hızla gelişen endüstrileşme, yaşamın her alanına geren teknolojik gelişmeler ve küreselleşen dünya kullanıcının yaşam biçimini, değer yargılarım ve dolayısıyla konuttan beklentilerini de değiştirmektedir. Değişen toplumsal yapı ve sosyo-kültürel değerler en başta toplumun çekirdeği olan ailenin yapışım etkilemektedir. Değişen ve çeşitlenen farklı aile tipleri zaman içinde değişebilecek gereksinmelerini karşılamak için esnek-değişebilir konut tasarımlarını gündeme getirmektedir. Bu bağlamda, kentsel doku içinde giderek daha yaygın bir yer kaplayan konut alanlarındaki müstakil konutlarda kullanıcının istekleri, tercihleri, beklentileri ve zaman içinde değişen bu özelliklerin konutlara yansıması üzerine bir çalışma yapılmıştır. Çalışmada özellikle tasarımcılara yönelik öneriler verilmiştir. Birinci bölümde, çalışmanın kuramsal çerçevesi oluşturularak sırasıyla, konut kavramı ve konutta sosyal belirleyiciler, kullanıcı gereksinmeleri, esneklik-değişebilirlik-uyabilirlik kavramları ile kültür-kimlik-konut kimliği ve kendinleme kavramları açıklanmıştır. İkinci bölümde, konuyu oluşturan nedenler belirlenerek sorunun tanımı yapılmış, çalışmanın amacı, çalışma alanının belirlenmesi ve izlenen yöntem konusunda bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde, çalışma alam olarak belirlenen sitelerin tanıtımı, konutların orijinal planlan ve sırasıyla incelenen tüm konutlardaki değişimler saptanarak sunulmuştur. Ayrıca yapılan anketlere verilen yanıtlara ilişkin genel frekans dağılımlarını içeren bulgular verilmiş ve bunların irdelenmesi yapılmış ve değerlendirilmiştir. Dördüncü bölümde, üçüncü bölümdeki bulguların genel sonuçlan açıklanmıştır. Beşinci bölümde, önceki bölümlerde yapılan çalışma ve elde edilen sonuçlar ışığında gelecek çalışmalar için öneriler yer almaktadır.