Kırsal yerleşmelerde dış mekan organizasyonu-ilgili politikalar ve değerlendirmeler

Abstract

Kırsal yerleşmeler yaşayanların ihtiyaçlarına yanıt veren, doğa ile iç içe, arazi formuna uygun, doğal kaynaklar ve etki alanlarına sahip, iklim ile uyumlu, kültürel değerleri barındıran yerleşmelerdir. Tarımsal faaliyetleri, rekreasyon etkinlikleri, sosyal yapısı, doğal çevresi, konutu ve diğer birimleri ile bir bütün olarak, doğal çevre ve tarihi süreç içerisinde, mimari kültürümüzün oluşumunda önemlidir. Bu bağlamda farklı koşullar altında değişim geçiren bu yerleşmelerin belgelenmesi ve geleceğinin hazırlanması gerekmektedir. Yapılan çalışma ile kırsal yerleşmelerdeki yeni uygulamalarda, yenileme-canlandırma çalışmalarında kullanılabilecek tasarım rehberlerine ve belirleyicilerine yönelik bilgilere ulaşılması amaçlanmaktadır. Çalışma; genel bilgiler, literatürün incelenmesi-alan çalışması, sonuçlar ve öneriler, kaynaklar bölümlerinden oluşmaktadır. Birinci bölümde; kırsal yerleşmeler ve önemine genel olarak değinilmekte, yerel karakterin tespiti, uygulamalara dönük politikaların-tasarım rehberlerinin geliştirilmesi amaçları doğrultusunda konunun gereği ve kapsamı verilmektedir ikinci bölüm; literatürün incelenmesi, alan çalışması olarak iki bölümden oluşmaktadır. Kırsal yerleşmelere ilişkin tanımlar, kavramlar, politikalar, yerleşmeler sistemi içinde tarsal yerleşmeler, Türkiye ve yabancı ülkelerdeki planlama ve tasarım politikaları, Türkiye'nin farklı bölgelerindeki tarsal yerleşmelere ilişkin genel bilgiler literatürün incelenmesi kapsamında verilmektedir. Alan çalışması bölümünde; araştırma alanına ilişkin genel bilgiler, araştırmanın amacı doğrultusunda oluşturulan araştırma modeli, araştırma yöntem ve teknikleri verilmektedir. Bu bölümde ayrıca seçilen yerleşmelere ilişkin uzak ölçek-manzara, yerleşme-grup genel sütrüktür özellikleri, konut yalan çevresi özellikleri, konut ölçeğindeki değerlendirmeler görsel, sayısal analiz yöntemleri kullanılarak değerlendirilmekte ve tartışılmaktadır. Üçüncü bölümde çalışmanın tamamına ait sonuçlar ve öneriler geliştirilmektedir.