Tasarım kriterleri bağlamında günümüz iran konutlarının cephe analizi-Tebriz örneği

Abstract

Konut yapıları, kent siluetinin en belirgin ve etkili ögelerinden biridir. Bu bağlamda hem kent estetiği açısından hem de yapıya ve çevreye olan katkısı açısından önemlidir. Konut cepheleri bir kentin siluetinin oluşmasına katkı sağlamakta ve o kente ilişkin kültürel ve mimari değeri yansıtmaktadır. Çalışma kapsamında Tebriz‟in Valiasr bölgesi konut cephelerinin kent, mimarlık ve kültür ile kurduğu ilişkiler bakımından tartışılması amaçlanmaktadır. Bu bağlamda Tebriz kenti içinde seçilmiş olan apartman yapıları cephe tasarım ilkeleri, tipoloji, malzeme, renk, tekrar, simetri ve asimetri, zıtlık ve uyum, saydamlık ve opaklık ve ölçü başlıklarında incelenmiştir. Böylece mimarlığa ilişkin tasarım ilke ve öğelerinin cephe tasarımına olası etkileri ve tasarım sürecine yardımcı olabilecek öneriler tartışılmıştır. Çalışma kapsamından yapılan incelemeler ve sonucunda cephe tasarım bağlamında tasarım ilkelerinin önemsenmediği ve birbiri ile ilişkisiz cephe tasarımlarının ortaya çıktığı görülmektedir. Binalar hem kendilerine özgü bir tasarıma sahip değildir, hem de bina cepheleri arasında görsel birlik oluşmamıştır. Dolayısı ile binaların cepheleri ya birbirinden kopyalanmış ya da etrafındaki binalar ile uyumsuz yapılmıştır. Bazı durumlarda binalar iyi tasarlanmış olsalar da binalar arasında kentsel planlama açısından dil birliğinin olmadığı yapılan binalarda tasarım ilkelerine gerektiği kadar önem verilmediği görülmektedir. Bu nedenle kent görümünü kimliksiz ve karmaşık bir hâl almıştır.