Mimarlıkta atmosfer kavramının değerlendirilmesi: Zumthor mimarlığı

Abstract

Peter Zumthor'un "Gerçeğin büyüsü nedir?" sorusuna cevap olarak verdiği "Atmosferler" (9+3 ilke), Zumthor mimarlığının temelini oluşturmaktadır. Bu çalışmada; Zumthor'un "Atmosferler" kitabı, içerisinde yer alan on iki ilke ile birlikte derinlemesine incelenmiştir. Zumthor'un düşünsel, düşsel, duyusal ve sahici mimarlık inşa etme süreci; ilk olarak ilgi duyduğu Heidegger düşüncesi üzerinden anlaşılmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede, Heidegger'in mimarlık ile ilişkili felsefi metinleri incelenmiştir. Bu doğrultuda, atmosfer kavramının ne olduğu, mimari bir mekânın örgütlenmesinde ve deneyimlenmesinde bu kavramın ne ifade ettiği araştırılmıştır. Zumthor'un; mekân içindeki deneyimi planlaması ve atmosferleri tasarlaması yoluyla "Atmosferler" olarak ortaya koyduğu metodolojiyi örneklemek için Bruder Klaus Şapeli seçilmiştir. Arkaik bir yöntemin metafor olarak kullanılmasıyla tasarlanan mabedin, Zumthor'un "Atmosferler"i üzerinden detaylı bir okuması gerçekleştirilmiştir. Mabedin oldukça basit gibi görünen dış kütlesinin altındaki mistik şeylerin "Atmosferler" aracılığıyla kendi imkanlarını ortaya çıkarmalarının izleri sürülmüştür.