Ahşap strüktürel elemanların malzeme, form ve açıklık geçme olanakları açısından incelenmesi

Abstract

Ahşap, ham maddesi doğada kolay bulunabilen, dayanıklı ve taşıyıcılık kapasitesi yüksek bir malzemedir. Ahşabın günümüz teknolojisiyle birleştirilerek kullanılması doğal ahşabın hem mekanik, hem dayanım, hem de boyutsal sınırlandırmalarını ortadan kaldırmaktadır. Bu nedenle yapılar, özellikleri geliştirilen masif ahşap ve yapısal kompozit keresteler kullanılarak inşa edilebilmektedir. Bu malzemeler istenilen formun uygulanabilmesi ve geniş açıklık geçilmesi için tasarım ve uygulama kolaylığı sağlamaktadır. Özellikle yapısal kompozit keresteler, pek çok avantajı bünyesinde barındıran ahşap esaslı malzemelerdir ve yük taşıma kapasitelerinin yüksek olmasından dolayı geniş açıklı yapılarda kullanımları tercih nedenidir. Bu tercihte yapısal kompozit kerestelerin üretiminde küçük ahşap parçaların değerlendirilmesi ve ahşap malzemelerin bünyesinde karbon depolaması yoluyla sürdürülebilirliğe katkı sağlaması da önemli bir etkendir. Yapılan bu çalışmada, geniş açıklıklı ahşap strüktürel elemanların kullanıldığı yapı örnekleri yük dağılım yönlerine göre sınıflandırılmış ve analiz edilmiştir. Çalışmanın amaçları; ahşap strüktürel elemanları ve ahşap strüktürel sistemleri malzeme, form ve açıklık geçme olanakları açısından incelemek; bu konuda bilimsel araştırmalara katkı sağlamak ve ülkemizde ahşap malzemenin yapı strüktüründe kullanımı ile ilgili farkındalık yaratmaktır. Toplam dört bölümden oluşan bu çalışmada, yük dağılım yönlerine göre on metreden iki yüz metreye kadar açıklıkların farklı formlarda ahşap strüktürler ile geçilebileceği; yüksek dinamik ve statik yük altındaki strüktürlerde ahşabın kullanılabileceği; yangın, salınım ve deformasyon açısından yapısal kompozit kerestelerin diğer malzemelere göre üstünlükleri olduğu ve bu üstünlüğün geniş açıklıklı strüktür oluşturmakta bir avantaj olduğu; ahşabın yapı oluşturmada kullanımının artmasının sürdürülebilirliğe katkı yaptığı sonuçlarına ulaşılmıştır.