Kültür, mekan ve sinema: Yeşim Ustaoğlu filmleri

Abstract

Bu tez, sinema ve mimarlık ilişkisini mekan özelinde inceler. Bu incelemeyi ise kültür-mekan etkileşimini irdeleyerek gerçekleştirir. Kültür tüm bileşenleriyle mekanı biçimlendirir, böylelikle mekanda kültürden izler bulmak mümkündür. Sinema ise mimarlıkla en yakın etkileşim içinde olan sanat dalıdır ve mimarlık dahil tüm sanat dallarını içeren - aynı zamanda - bir kültür ürünüdür. Böyle bakıldığında sinemada da kültüre ait izler bulmak kaçınılmazdır. Türkiye Sineması'nda kültürel çalışmalar özellikle 1990?lı yıllarda gündeme gelmiş, bu dönemde üretilen filmlerde kimlik konusu sorunsallaştırılmış; farklı etnik ve kültürel kökenlere sahip karakterler filmlerde sıklıkla kendilerine yer bulmaya başlamışlardır. Bu dönemin en önemli aktörlerinden biri, Yeni Türkiye Sineması'nın dört kurucu yönetmeninden biri olan Yeşim Ustaoğlu'dur. Ustaoğlu, tüm filmleri ulusal ve uluslararası yarışmalarda ödüller alan, dünyaca ünlü bir yönetmen ve mimardır. Ustaoğlu'nun filmlerinde kültürün tüm bileşenleriyle ele alınması ve yönetmenin mimar oluşu sebebiyle sinema dilinde mekanın büyük bir önem taşıması düşünüldüğünde; Yeşim Ustaoğlu'nun filmlerinin kültür-mekan etkileşimi bağlamında ele alınmasının literatürdeki önemli bir boşluğu dolduracağı düşünülmektedir.