Uzay kafes strüktür sistemleri ve Türkiye'deki uygulamaları

Abstract

Uzay kafes strüktür sistemleri, 20. yy.'daki toplumsal ve teknolojik gelişmelere bağlı olarak ortaya çıkan çağdaş strüktür sistemlerinden biridir. Büyük açıklıkları örtmesinin yanı sıra mimari, strüktür el ve ekonomik yönden pek çok avantaja sahip olması, bu sistemin uzun yıllar önemini koruyacağının ve tercih edileceğinin bir göstergesidir. Bu yüzden uzay kafes sistemler çalışmanın konusu olarak seçilmiştir. Uzay kafes strüktür sistemleri ve Türkiye'deki uygulamalarının incelendiği bu çalışmada amaç; sistemi ve sağladığı olanakları tanıtmak, mimarın bu konudaki arayışlarını yönlendirmek ve konu ile ilgilenenlere başvurabilecekleri bir kaynak bırakmaktır. Uzay kafes strüktürlerin temel oluşum ilkeleri, yapım sistemleri, kullanım olanakları, Türkiye'nin çeşitli illerindeki uygulamaları çalışmanın kapsamında olup, sisteme ait maliyet ve statik ile ilgili hesaplamalara bu çalışmada değinilmemiştir. Çalışma; genel bilgiler, yapılan çalışmalar,bulgular,irdeleme ve sonuçlar olmak üzere 5 bölümde ele alınmıştır. Genel bilgiler bölümünde çalışmanın amaç ve kapsamı, tarihçesi, yapım sistemleri, avantajları ve dezavantajları gibi uzay kafes strüktürleri tanıtıcı bilgiler yer almıştır. Yapılan çalışmalar bölümünde; Türkiye'de uzay kafes sistem ile yapılmış ve değişik illerden seçilen örnek yapıları incelemek için kullanılan yöntem ve tekniklere değinilmiştir. Çalışmanın bulgular bölümünde uzay kafes strüktürler ile yapılmış örnek yapılara ait veriler yer almıştır. İrdeleme başlığı altındaki bölümde, incelenen örnek yapılar aracılığı ile ulaşılan bulgular yer almıştır. Bu çalışmada düz-yüzeysel uzay kafes strüktürlerin diğer uzay kafes strüktür türlerine göre daha çok tercih edildiği, sistemin en çok çatıda kullanıldığı, dörtgen tabanlı piramidin en çok uygulanan modül tipi olduğu, birleşim elemanı olarak küresel biçime sahip düğüm noktasının kullanıldığı, plan formu ile modül tipinin uyum içinde olması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.