Adıyaman bölgesi üst kretase istiflerin kaynak kaya potansiyeli ve kaynak kaya-petrol korelasyonu

Abstract

Üst Kretase yaşlı Karaboğaz ve Karababa formasyonları Adıyaman bölgesinde önemli potansiyel kaynak kayalardır. Bu doktora tezinde, Adıyaman bölgesi hidrokarbon sistemi içerisindeki saha ve kuyulardan Karaboğaz ve Karababa formasyonlarına ait kayaç örnekleri alınarak petrol potansiyelleri değerlendirilmiş ve bölgedeki ham petrol örnekleri ile kaynak kaya fasiyes analizi için kaynak kaya-petrol korelasyon çalışmaları yapılmıştır. Karaboğaz kireçtaşı ve Karababa killi kireçtaşı örnekleri ile ham petrolleri, organik jeokimyasal veriler yardımıyla kökensel olarak karşılaştırılmıştır. Örnekler üzerinde Piroliz (Rock-Eval)/TOC, Özütleme, Gaz Kromatografi (GC) ve Gaz Kromatografi-Kütle Spektrometre (GC-MS) analizleri gerçekleştirilmiştir. Verilere göre her iki formasyon örneklerinin genel olarak iyiden mükemmele kadar değişen petrol potansiyeline sahip oldukları, Tip II kerojen içeren ve anoksik bir ortamda karbonatça zengin bir kaynak kayadan türemiş "erken olgun" özellik gösterdikleri belirlenmiştir. Ham petrol örneklerinin ise indirgeyici koşullar altında çökelmiş denizel organik madde içeren karbonat kaynak kayadan türedikleri ve benzer kökene sahip oldukları görülmüştür. Son olarak, biyomarker verileri kullanılarak yapılan kaynak kaya-petrol korelasyonu, Karaboğaz ve Karababa formasyonlarının her ikisinin de petrol örnekleri için kaynak kaya olabileceğini göstermiştir.