Cankurtaran (Hopa-Artvin) tünel güzergahının ve çevresinin jeoteknik açıdan incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Hopa-Borçka karayolunun 7+980-13+208 kilometreleri arasında çift tüp olarak inşa edilmesi planlanan Cankurtaran (Hopa-Artvin) Tüneli'nin proje güzergahında ve çevresinde yer alan birimler, jeoteknik açıdan incelenmiştir. Yapılan jeolojik çalışmalar sonucunda, Geç Kretase, Paleosen ve Eosen yaşlı sedimanter ve volkanik kayaçların yörede yüzeylendiği belirlenmiştir. Proje güzergahında yer alan birimler altı jeoteknik birime ayrılmış ve mühendislik özellikleri belirlenmiştir. Jeoteknik birimlerdeki kaya malzemelerinin fiziko-mekanik özellikleri laboratuvar deneyleri yapılarak, kütle özellikleri ise ampirik eşitliklerden yararlanarak tespit edilmiştir. Fiziko-mekanik özelliklerden, sondaj ve hat etüdü çalışmalarından elde edilen veriler kullanılarak jeoteknik birimler RMR, Q, RMi, NATM ve GSI sistemlerine göre sınıflandırılmış ve tünel için ampirik ön destek elemanları belirlenmiştir. Sonlu elemanlar yöntemi kullanılarak, destek-kaya etkileşimleri ile ampirik destek elemanları üzerinde meydana gelecek deformasyonlar saptanmıştır. Tünelin giriş ve çıkış bölümlerinde açılacak portal ve yol yarma şevlerinde gelişebilecek duraysızlıklar kinematik, limit denge ve sayısal analizlerle araştırılmış ve duraysız olduğu belirlenen giriş portal şevi için ön destekleme elemanları önerilmiştir. Subaşı Viyadüğü ve 7 Nolu Köprü'nün inşaa edileceği jeoteknik birimlerin izin verilebilir taşıma gücü değerinin qa: 8.37-11.20 MPa arasında değiştiği saptanmıştır. Jeoteknik birimlerin kazılabilirlik özellikleri ise kazılabilirlik sınıflama sistemleri kullanılarak belirlenmiş olup, ''sökülebilir'' ve ''kazılabilir'' kaya sınıflarında oldukları tespit edilmiştir.