Doğu pontid magmatik yayı'nda (kd türkiye) alaska-tip mafik-ultramafiklerin tanımı ve jeotektonik önemi

Abstract

Bu çalışma, Doğu Pontidler' in güneyinde yer alan metamorfik masiflerin (Tokat ve PulurMasifleri) içine sokulum yapmış olan ve filogopit-hornblend gibi sulu mineraller içeren mafik-ultramafik kümülatların petrolojisi, jeotektonik ortamı ve yerleşim zamanlarını ortaya koymayıamaçlamaktadır.Filogopit ve hornblend içeren mafik-ultramafik kümülatlar Doğu Pontidler'in Paleozoyikyaşlı taban kayaçları içinde küçük ölçekli elipsoidal şekilli kütleler halinde bulunurlar. Yankayaçlarda kontakt metamorfizma ve zorlama ile yerleşimin izleri görülür. Kümülat dokusutipiktir. Aksalur bölgesinde yüzeyleyen intrüzyonların tamamı kümülat dokusuna sahipverlitlerden oluşur. Bu kayaçlarda kümülüs mineral serpantinleşmiş olivindir. İnterkümülüsmineraller başlıca klinopiroksen, pargasitik hornblend, filogopit ilmenit ve çok nadir olarakplajiyoklastan oluşur. Karayaşmak yöresinde yüzeyleyen kümülatlar ise daha fazla çeşitlilikgöstermekte olup, peridotit, gabronorit ve anortozitler ile temsil edilir. Bu kayaçlar ilmenit içerengabronorit ve mikrodiyorit-kuvarslı diyorit daykları tarafından kesilirler. Bu bölgedekikümülatlarda ilk kristallenme fazları Cr spinel, olivin ve plajiyoklastan, interkümülüs fazlar isepiroksen, hornblend, filogopit ve ilmenitten oluşmaktadır. Bu kristalizasyon sekansları mafik-ultramafik kümülatların yüksek aleminyum içeriğine sahip sulu bazaltik bir ana magmadantürediklerine işaret etmektedir. Mafik-ultramafik kümülatlar kondirit ve ilksel mantoya gore LILve LRE elementlerce hafifçe zenginleşmiş, HFS ve HRE elementlerce tüketilmiş olup, pozitif Euve negatif Nb, Ti ve P anomalileri gösterir.Saha verileri ve jeokimyasal sonuçlar (mikroprob ve ana, iz, nadir toprak elementanalizleri), çalışma konusunu oluşturan bu kayaçların yitim ilişkili sulu bir bazaltik anamagmadan türeyen Alaska-tip mafik-ultramafikler olduğunu göstermektedir.