Aşırı plastik deformasyonun titanyumun şekillendirilebilirlik ve korozyon davranışı üzerindeki etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, ticari saflıktaki (Grade 2) Ti aşırı plastik deformasyon yöntemlerinden biri olan eş kanallı açısal ektrüzyon/basma (EKAE/B) yöntemi ile değişik rota (Rota-A, Rota-Bc ve Rota-E) ve paso sayılarında proses edildi. EKAE ile gerçekleştirilen proses sonrası titanyumun şekillendirilebilirlik özelliğinde ve korozyon davranışında meydana gelen değişimler incelendi. Şekillendirilebilirlik davranışının belirlenmesi için minyatüre edilmiş numuneler üzerinde Erichsen deneyleri gerçekleştirildi. Uygulanan prosesin titanyumun korozyon davranışında meydana getirdiği değişim ise korozyon hücresi içerisinde gerçekleştirilen deneyler ile belirlendi. Ayrıca, titanyumun prosesler öncesi ve sonrası mikroyapısal özellikleriyle temel mekanik özelliklerinde meydana gelen değişimler de incelendi.Yapılan çalışmalar sonunda, farklı rota ve paso sayılarında uygulanan EKAE işleminin titanyumun şekillendirilebilirliğini önemli ölçüde etkilediği görüldü. Başlangıçta (düşük deformasyon miktarlarında) titanyumun şekillendirilebilirliği uygulanan EKAE işlemiyle önemli oranda azalırken, özellikle rota-Bc'de paso sayısı artırıldığında ise bu durumun toparlanarak malzemenin tekrar proses öncesi duruma benzer davranışlar sergilediği görüldü. Nitekim, rota-Bc'de gerçekleştirilen çok pasolu EKAE işleminin saf titanyumun şekillendirilebilirlik davranışı üzerinde diğer rotaların (Rota-A ve Rota E) aksine daha olumlu bir değişime neden olduğu ortaya konuldu. Öte yandan, saf titanyumun korozyon davranışının da yine uygulanan çok pasolu EKAE işleminden etkilendiği gözlendi. Nitekim, rota-Bc'de çok pasolu EKAE işlemi uygulanmış saf titanyumun korozyon bölgesinde az akım çekmesi ve işlemsiz numune ile yaklaşık korozyon potansiyeli vermesi nedeniyle korozyon direncini artırdığı söylenebilir.