Aşındırıcı su jeti kesme sistemlerinin kayaç kesme performanslarının araştırılması

Abstract

Aşındırıcı Su Jeti Kesme Sistemlerinin Kayaç Kesme Performanslarının Araştırılmasızzet KARAKURTDarbe ya da basınç etkisinden faydalanılarak suyun malzemelerin kesilmesinde kullanımı1930'lu yıllara kadar dayanır. Ancak, yöntem 1980'lerden sonra daha çok ilgi çekmiş veendüstride çok farklı alanlarda yaygın kullanım olanağı bulmuştur. Düşük basınçlarda çalışmaolanağı sunan ve aşındırıcı malzeme eklenerek uygulanan aşındırıcı su jeti yöntemi özellikle sertmalzemelerin kesilmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Aşındırıcı su jeti kesme sistemlerimadencilik endüstrisinde daha çok doğal taş üretim işlemlerinde ocakta blok üretimi ya dafabrikada son ürün üretimi süreçlerinde kullanım olanağı bulmuştur. Geleneksel kesme sistemleriile kıyaslandıklarında su jeti kesme sistemlerinin düşük çalışma basıncı gereksinimi, esnek ve çok-eksende kesme yetenekleri gibi önemli avantajlara sahip olduğu söylenebilir. Yöntem, ayrıca,geleneksel sistemlerinde olduğu gibi kesilen yüzeylerde ısı artışına sebep olmaz.Bu çalışmada aşındırıcı su jeti kesme sistemlerinin farklı kökenden kayaçlarda kesmeperformansı araştırıldı. Çalışmada beş farklı kökenden doğal taş kullanıldı. Üç-eksende hareketedebilen, bilgisayar kontrollü bir aşındırıcı su jeti sisteminin kullanıldığı deneysel çalışmalardasistemin çalışma parametreleri olan pompa basıncı, kesme hızı, aşındırıcı besleme miktarı vememe-örnek mesafesi incelendi. Sistemin kesme performansı kesme derinliği, kesme genişliği vekesme-aşınma bölgesi derinliği ölçütleri tabanında analiz edilmiştir. Ayrıca yüzey dalgalılığı ya dakesilen yüzeylerin kalitesi de incelenmiştir.Analizlerin sonucunda kullanılan kayaçlarda düşük kesme hızı ve meme-örnek mesafesideğerleri ile yüksek kesme performansı elde edildi. Her iki değişkenin yüksek değerleri için dekötü performans elde edildi, kesme genişliği artarken kesme derinliği değeri azaldı. Öte yandan,kesme hızı ve meme-örnek mesafesinin artışı ile örneklerin kesme yüzey kaliteleri de kötüleşti.Aşındırıcı besleme miktarının artışı ise kesme deriliğinin artışını sağlamış ise de kesme genişliğive kesilen yüzeylerinin kalitelerinin kötüleşmesine neden olmuştur.