Kuzey Anadolu Fay Zonunu içeren Orta ve Doğu Anadolu Bölgesi için yeni bir azalım ilişkisinin geliştirilmesi

Abstract

Bu tez çalışmasında, şimdiye kadar geliştirilmiş olan azalım ilişkisi bağıntılarına sismik moment, gerilme düşümü ile ana-öncü-artçı şok magnitüdleri gibi farklı parametreler ekleyerek ve veri sayısı arttırılarak Kuzey Anadolu Fayını (KAFZ) içeren Orta ve Doğu Anadolu Bölgesi için daha kapsamlı bir azalım ilişkisinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bunun için, 39º-42ºK enlemleri ve 30º-44ºD boylamları arasındaki bölgede 1999–2018 yılları arasında magnitüdü M  3.5 olan 646 depremden alınan toplamda 2598 ivme kaydı diğer deprem parametreleri ile birlikte değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında KAFZ boyunca konumlanan 245 farklı noktadaki ivme-ölçer istasyonundan alınan kuvvetli yer hareketi (PGA) kayıtları kullanılmıştır. İstasyonların bulunduğu lokal zemin koşulları genel tanımlamalarda kullanılan 30 m derinlik için ortalama kayma-dalgası hız değerlerine göre sınıflandırılmıştır. Oluşturulan veri seti ile istatistik yöntemler kullanılarak azalım ilişkisi modeli elde edilmiştir. Depremin pik yer ivmesinin (PGA) magnitüd, sismik moment, gerilme düşümü, uzaklık ve yerel zemin koşullarının bir fonksiyonu olarak elde edilmesinde matematiksel model olan çoklu ilişki yöntemi kullanılmıştır. Sonuç olarak, KAFZ'ı içeren Orta ve Doğu Anadolu bölgesi için yeni bir ivme azalım ilişkisi modeli geliştirilmiştir.