Milli parklarda özel mülkiyete getirilen kısıtlara bir çözüm önerisi: Nene Hatun Tarihi Milli Parkı örneği

Abstract

Milli parklar doğal, kültürel ve tarihi mozaiği bir arada yaşatan, kaynak değerlere sahip korunması mutlak olan alanlardır. Ancak kaynak değerler bazı milli parklarda özel mülkiyet alanlarında kalmaktadırlar. Nene Hatun Tarihi Milli Parkı içerisinde barındırdığı özel mülkiyetler sebebiyle, koruma stratejilerinin başarılı bir şekilde uygulanamadığı, özel mülkiyet sahiplerinin plan hükümleri gereğince imar haklarından yaralanamadığı bir korunan alan durumundadır. Bu tez çalışmasının amacı, kamulaştırma dışında herhangi bir çözüm getirilemeyen Nene Hatun Tarihi Milli Parkı özel mülkiyet sorununa bir çözüm önerisinde bulunmaktır. Çalışma kapsamında milli park içerisinde bulunan Hassas Koruma Bölgesi içerisinde tespit edilen "gönderen bölge" özel mülkiyetlerinin sorunsuz bir şekilde "Hilalkent alan bölge"ye aktarılması hedeflenmiştir. Bu hedef doğrultusunda literatürdeki alan koruma araçları, İmar Hakları Transferi (İHT) uygulaması yurtdışı örnekleri incelenmiş olup, Doğa Koruma ve Milli Parklar personeli ve Şehitler Mahallesi sakinleri ile görüşülmüş, kendilerine anket uygulaması yapılmıştır. Ayrıca, "gönderen ve alan bölge" mevcut durumları, imar durumları ve analizleri irdelenmiştir. Çalışma kapsamında özel mülkiyetler için 2873 sayılı Milli Parklar kanununda belirtilen "kamulaştırma" ifadesine farklı bir bakış açısı getirilerek, milli parklardaki özel mülkiyet kısıtlarına çözüm olacak İmar Hakları Transferi (İHT) yöntemiyle değer katılması düşünülmüştür.