Coğrafi bilgi sistemleri ile güneş enerji santrali kurulabilecek alanların belirlenmesi: Adıyaman Besni örneği

Abstract

Kalkınmanın ve gelişmişliğin bir göstergesi olan enerjiye duyulan ihtiyaç her geçen gün artmaktadır. Gelişmekte olan ülkelerde nüfus artışı, sanayileşme ve teknolojik gelişmeler bu talebi daha da artırmaktadır. Ancak, Fosil yakıt kullanımı bazı problemleri de derinleştirebilir. Bunlardan bazıları; enerji kaynaklarının çevre sorunlarına yol açması, rezervlerinin yakın gelecekte tükenecek olması, kaynak ülkelere bağımlılığın siyasi ve ekonomik sorunlara neden olmasıdır. Gerek fosil yakıt kaynaklarının tükeniyor olması gerekse de diğer sebeplerden dolayı yenilebilir enerji kaynaklarına olan talep artmaktadır. Güneş ve rüzgâr en çok bilinen ve kullanılan yenilebilir enerji kaynaklarıdır. Dünyada bu kaynaklara olan ilgi ülkemizde de yenilebilir enerji kullanımını bir sektör haline dönüştürmektedir. Bilindiği üzere, güneş enerji potansiyeli açısından çok zengin olan ülkemiz, güneşi; enerji üretme aracı olarak artık kullanabilmektedir. Bu faaliyet ülkemizde genellikle marjinal araziler üzerinde gerçekleştirilmektedir. Arazi, insan faaliyetlerinin tek mekânı ve miktarı artırılamayan kıt bir kaynaktır. Bu durum ülkemiz için de şüphesiz geçerlidir. Eş bir söyleyişle Güneş Enerji Santrali (GES) kurulacak alanların iyi belirlenmesi son derece önemlidir. Bu sayede ülkenin çevresel, sosyal ve ekonomik sorunları da minimize edilebilir. GES kurulacak uygun alanların belirlenmesi için arazilerin belli özelliklere sahip olması gerekmektedir. Hem arazi ve hem de arazi özellikleri, Adıyaman Besni ilçesinde ki bu çalışmayla ele alınmıştır. Çalışmada, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile Çok Ölçütlü Karar Analizi (ÇÖKA) yöntemlerinden olan Analitik Hiyerarşi Yöntemi (AHP) İle yürütülmüştür. GES tesis edilebilecek muhtemel alanlar, GES tesisi için yürütülmesi gereken işlem adımları ve gereken belgeler bu özel durum çalışması ile ortaya konulmuştur. Benzer nitelikteki çalışmaların ülke genelinde ve daha geniş kapsamlı olarak ele alınması, yenilebilir enerji potansiyelinin ortaya çıkarılması adına çalışmalar yürütülmesi önerilmektedir.