IGS istasyonları zenit troposferik gecikme parametresi zaman serilerinde trend ve mevsimsel etki analizleri

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye ve Avrupa'dan seçilen 19 adet IGS istasyonu için 1995-2010 yılları arasındaki Zenit Troposferik Gecikme (ZTD) ürünlerinin COST Aksiyonu ES1206, GNSS4SWEC kapsamında yeniden kestirimi ile elde edilmiş (IGS Repro1) ZTD zaman serileri kullanılarak zaman serilerindeki trend ve mevsimsel etki analizleri yapılmıştır. Çalışma kapsamında, trend analizinde farklı özelliklere sahip parametrik ve parametrik olmayan yöntemler kullanıldı. Parametrik yöntemlerden; Basit Doğrusal Regresyon Analizi kullanılmıştır. Bu yöntem ile kurulan modelin doğruluğu ve regresyon parametrelerinin anlamlılığı hipotez testleri ile test edilmiştir. Parametrik olmayan yöntemlerden; Mann-Kendall testi, Mann-Kendall Mertebe Korelasyon testi, Spearman'ın Rho testi ve Sen'in Trend Eğim metodu kullanılmıştır. Trend testlerinden elde edilen sonuçlar birbiri ile kıyaslanmıştır ve yorumlamalar yapılmıştır. Ardından verinin homojen olup olmadığını belirlemek amacıyla Run (Swed-Eisenhart) testi yapılmıştır. Son olarak zaman serisi üzerinde mevsimsel etki analizi yapılmıştır. Çalışmada ZTD zaman serilerinde hem trend hem de mevsimsellik analizleri için farklı yöntemler kullanılarak uygulamada yöntemlerin birbirlerine göre avantajlı ve dezavantajlı durumları değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Tez çalışması kapsamında uygulanan tüm yöntemlerde hesaplamalar MATLAB ortamında yazılan kodlarla yapılmıştır. Kullanılan veriler Dr. Olivier BOCK(IGN, Fransa) tarafından hazırlanmış ve kalitesi kontrol edilmiştir.