Atatürk Döneminde Türkiye-Romanya ilişkileri (1923-1938)

Abstract

1923-1938 yılları arasında Atatürk önderliğindeki Türkiye Cumhuriyeti'nin dış politika prensibi "Yurtta Sulh Cihanda Sulh" anlayışı üzerine kuruludur. Bu anlayış doğrultusunda Türkiye Cumhuriyeti başta komşuları olmak üzere diğer ülkelerle de olumlu ilişkiler kurma çabasında olmuştur. Bu ülkelerden biri de Romanya'dır. Karadeniz'e kıyısı olan Romanya ile Birinci Dünya Savaşı'nda kesilen ilişkiler Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla sonuçlanan Lozan görüşmeleriyle yeniden başlamıştır. Türkiye ile Romanya arasında siyasi alanda yaşanılan gelişmeler, ekonomik ve kültürel ilişkiler başta olmak üzere askeri ve diğer ilişkilere de yansımıştır. "Atatürk Dönemi Türkiye-Romanya İlişkileri (1923-1938)" adlı tezimizin ilk bölümünde siyasi ilişkiler başlığı altında Lozan Görüşmeleri, Balkan Konferansları, Balkan Paktı ve iki ülke arasında gerçekleşen üst düzey ziyaretler; ikinci bölümü oluşturan kültürel ilişkiler başlığı altında Romanya'daki Türk varlığının kültürel faaliyetlerine, dönemin elçisi Hamdullah Suphi'nin çalışmalarına yer verilmiştir. Ekonomik İlişkiler başlığı altında incelediğimiz üçüncü bölümde ise iki ülke arasındaki ticari ilişkiler, anlaşmalar, ithalat ve ihracat faaliyetleri grafiklerle anlatılmıştır. Tez de ayrıca her iki ülke arasında yoğun ilişkilerin yaşanmadığı askeri, eğitim ve sportif ilişkilere de değinilmiştir. Tezimizde bu konuda daha önce çalışılmış kitap ve makaleler kullanıldığı gibi başta Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi belgeleri ile ulusal basında çıkmış haber ve makalelere de ayrıntılı yer verilmiştir.

The Republic of Turkey's foreign policy principle under Atatürk's leadership between the years 1923-1938 has been based on the understanding of "Peace at Home, Peace in the World". In accordance with this understanding, Turkey has endeavored to establish positive relations first and foremost with its neighbors, as well as with other countries. One of the aforementioned countries is Romania. The relations which were suspended at the end of the First World War with Romania, a country with a shore on the Black Sea, was restarted with the establishment of the Republic of Turkey as a result of the Lausanne Treaty. The developments in the political sphere were reflected particularly on economic and cultural relations, and likewise on military relations and relations in other areas. In the first chapter of our thesis titled "Turkey-Romania Relations in the Atatürk Era (1923-1938)", we discuss the Conference of Lausanne, the Balkan Conferences, the Balkan Pact and high level visits between the two countries under the heading of Political Relations. In the second chapter, we include the cultural activities of the Turkish community in Romania and Ambassador Hamdullah Suphi's work under the heading of Cultural Relations. The third chapter is dedicated to trade relations, agreements, graphs of import and export activities under the heading of Economic Relations. The thesis briefly mentions military, educational and sports relations; areas in which relations have not been intensive between the two countries. The State archives of the Prime Ministry have been utilized in addition to news pieces and articles printed by the national press and previously published books and academic articles written on the subject.