Tersane iş kazalarının önlemesi için bulanık çıkarım tabanlı bir risk değerlendirme modeli önerisi

Abstract

Ülkemizdeki kaza istatistikleri incelendiğinde, tersanelerde yaşanan kazaların sayısının fazla olduğu ve bu kazalarda ödenen can kaybı ve uzuv kaybı gibi bedellerin de oldukça yüksek olduğu görülmektedir. Buna rağmen, sanayi uygulamalarında ve bilimsel uygulamalarda tersanelerde yaşanan bu kazaların önlenmesine yönelik çalışmaların sayısı oldukça azdır. Ayrıca, risk kontrol tedbirlerinin belirlemesi ve buna yönelik planlama çalışmalarının iş sahasına adaptasyonunda etkin çözümler sağlanamamaktadır. Bu nedenle, bu tez çalışmasıyla birlikte, hem literatürdeki bu boşluğun doldurulması hem de tersanelerde meydana gelen iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesi için yeni bir risk değerlendirme yaklaşımı sunulmaktadır. İş kazalarının önlenmesi için proaktif bir yaklaşım olarak işletmelerin risk analizlerini gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Böylece, risk değerlendirmesiyle birlikte kazaların meydana gelmeden önlenmesi hedeflenmektedir. Çalışma kapsamında, olasılık ve şiddet tanımlarında esneklik sağlayacak bulanık mantık temelli bir risk analizi yöntemi önerilmektedir. Ayrıca, literatürde kullanılan mevcut tekniklerde risk şiddeti sadece çalışana verilen zarar olarak ele alınmıştır. Tez çalışmamızın özgün değeri ise, literatürden farklı olarak, şiddet belirlenirken olası kazanın çalışana, çevreye ve donanıma verdiği zararın boyutu dikkate alınarak tanımlanmasıdır. İlaveten, risk derecesi, risk olasılığı ve risk şiddeti bulanık olarak tanımlanarak hesaplanır.