Karadeniz memorandumu kapsamında tutulan Türk ve yabancı bayraklı gemilerin güverte bulgularının analizi

Abstract

Deniz taşımacılığı uluslararası nakliyatta en yaygın kullanılan kendine ait bazı riskleri olan bir taşımacılık türüdür. Dünya ticaretinde taşınan malların yaklaşık %90'nı deniz yolu ile taşınmaktadır. Denizde can ve mal güvenliği, gemilerden kaynaklanan kirliliğin önlenmesi, gemide yaşam ve çalışma koşullarının iyileştirilmesine ilişkin daha katı kuralların uygulanması ve uluslararası denizcilik düzenlemelerine uymayan standart altı gemiler ile taşımacılığın önüne geçilmesi için oluşturulmuş denetleme mekanizmalarından biri de Liman Devleti Kontrolüdür. Bu çalışma ile Türkiye'nin de dahil olduğu Karadeniz Memorandumu kapsamında yapılan liman devleti denetimleri sonucu tutulan gemilerin, güverte eksikliklerinden kaynaklı tutulma nedenleri ile denetim yapılan ülke, gemi bayrağı, gemi tipi, groston, gemi yaşı ve klas kuruluşu arasındaki ilişkinin bulunduğu sonucuna varılmıştır. Karadeniz MOU resmi web sitesinden alınan verilere istinaden 2016-2018 yılları arasında toplam yapılan 15393 denetleme içerisinden güverte eksikliğinden kaynaklı 558 geminin tutuklandığı ve bu gemilere toplamda 1854 adet tutulmaya sebebiyet veren güverte maddesi yazıldığı tespit edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesi için IBM SPSS İstatistik 23 programı kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarının, gemi adamları, liman ve bayrak devleti denetçileri ve gemi donatanları için deniz kazalarının ve gemilerin tutulmasının önlenmesi açısından yol gösterici olacağı düşünülmektedir.