Seri kapasitör içeren iletim hatlarında senkro fazör ölçüm (PMU) tabanlı koruma algoritması

Abstract

Artan nüfus ve gelişen sanayi ile birlikte elektrik enerjisine olan ihtiyaç her geçen gün artmaktadır. Bu talebin karşılanması için yeni üretim tesisleri birincil enerji kaynaklarına yakın yerlerde kurulmakta ve üretilen enerji iletim hatları yardımıyla tüketim merkezlerine taşınmaktadır. Özellikle üretim ve tüketim merkezleri arasındaki mesafenin uzun olduğu yerlerde kayıpların en aza indirilerek transfer kapasitesinin artırılması için seri kapasitörler kullanılmaktadır. Şebekeye sağladığı olumlu katkıların yanında, seri kapasitörlerin sistemde koruma görevini yerine getiren mesafe koruma rölesinin çalışmasını olumsuz yönde etkilediği bilinmektedir. Bu tez çalışmasında seri kapasitör bulunan iletim hatlarında korumanın güvenli bir şekilde sağlanabilmesi için k-EYK sınıflandırma yöntemi kullanılarak senkro fazör ölçüm tabanlı bir koruma algoritması önerilmiştir. Önerilen bu algoritma Digsilent PowerFactory programında oluşturulan örnek bir radyal şebeke ve mevcut Türkiye şebekesinin Kayabaşı Trafo Merkezi (TM) ve ilgili TM'lerini kapsayan kısmî modelinde test edilmiştir. Buna göre hatların belirli noktalarında oluşturulan kısa devrelerde arıza yerinin doğru bir şekilde tespiti yapılarak rölelerin haberleşme ayarlarının yeniden düzenlenmesi sağlanmıştır. Çalışmada ayrıca örnek bir iletim hattı oluşturularak yük akış analizleri yapılmış ve seri kapasitörün iletim hattına olan faydaları incelenmiştir.