Doğu Karadeniz bölgesinde yayılış gösteren Doronicum L. (Compositae) türlerinin morfolojik, palinolojik ve sitolojik yönden incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yayılış gösteren 9 Doronicum L. (Compositae) taksonu morfolojik, palinolojik ve sitolojik yönden incelenmiştir. Bitki materyalleri 2002-2004 yıllan arasında vejetasyon dönemlerinde Trabzon, Giresun, Artvin ve Gümüşhane illerinden toplanmıştır. Bitki materyallerinin bir kısmı herbaryum örneği şeklinde kurutulurken, bir kısmı da fiksasyon örneği şeklinde saklanmıştır. Morfolojik incelemeler herbaryum ve fiksasyon örnekleri üzerinden yapılmıştır. Palinolojik incelemeler için ise bitkilerin kapitulumları toplanmıştır. Sitolojik incelemelerde de araziden alınan aktif kök uçlarından hazırlanan preparatlar kullanılmıştır. Morfolojik incelemeler sonucunda bir Doronicum taksonu (D. bithynicum subsp. bithynicum) yeni kayıt olarak bölge florasına ilave edilmiştir. Anatomik incelemelerde Doronicum türlerinin kök, gövde, yaprak enine kesitleri ve yaprak alt ve üst yüzeysel kesitleri mukayeseli olarak ele alınmıştır. Bu çalışmada incelenen türlerin mukayeseli anatomileri ilk defa yapılmıştır. Türlerin anatomilerinin tipik dikotiledon otsu bitkilerin anatomilerine benzediği görülmüştür. Bununla beraber anatomik bakımdan bazı farklılıklar tespit edilmiştir. Doronicum türlerinin polenleri Wodehouse yöntemiyle ışık mikroskobunda incelenmiş ve polenler arasındaki farklar ortaya konmuştur. İncelenen 9 Doronicum taksonunun kromozom sayılan tespit edilmiştir. Bunlardan 6 tanesinin kromozom sayımı ilk defa verilmiştir. Çalışmadan elde edilen morfolojik, anatomik ve palinolojik veriler ilk defa nümerik taksonomide kullanılmıştır. Nümerik analizler sonucunda kullanılan verilerin tür teşhisinde yeterli olmadığı ancak palinolojik karakterlerin diğer özelliklere göre daha önemli olduğu tespit edilmiştir.