Stevia rebaudiana Bertoni (asteraceae)'da ,in vitro üretim çalışmaları

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Stevia rebaudiana Bertoni bitkisinin doku kültürü ile mikroçoğaltımıdır. Bu amaca uygun olarak yaprak ve nod eksplantları kullanılmıştır. Kallus kültürü için en iyisinin yaprak eksplantı olduğu tespit edilmiştir. Besi ortamı olarak MS kullanılmıştır. Kallus kültürlerinde 3 farklı ortam kullanılmıştır. Bunlar, 1 mg/L TDZ + 1mg/L IBA, 0.1 mg/L IBA + 5 mg/L ZEA ve 0,1mg/L NAA + 0,5 mg/L BAP + 0,5 mg/L 2,4-D'dir. Bunlara ek olarak kallus gelişimini gözlemek amaçlı 5 mg/L 2iP ve 2 mg /L IBA denenmiştir. Bunlardan en iyisinin 1 mg/L TDZ + 1mg/L IBA olduğu tespit edilmiştir. Kallus kültürü için karanlık ve aydınlık ortamlar denenmiştir. Karanlık ortam beyaz renkte, aydınlık ortam yeşil renkte olduğu tespit edilmiştir. Kallus kültürlerindeki örneklerden hiç birinde stevial glikozite rastlanmamıştır. Kallus çalışmasına ek olarak sürgün denelemeri de yapılmıştır. Yapılan sürgün denemelerinde BBD içermeyen MS besi ortamı, BAP (2,5-5-7,5 mg/L) ve KİN (0,5-1-2 mg/L) kullanılmıştır. Bunlardan en etkilisinin BBD içermeyen MS ortamı olduğu tespit edilmiştir. Uygulaması yapılan BAP ve KİN konsantrasyonlarına bakıldığında ise KİN denemelerinin BAP 'tan daha etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Yapılan sürgün çalışmalarında bir de fenolik içeriğine bakılmıştır. Alınan sonuca göre en yüksek klorojenik miktarının 5 mg/L 2iP ve 2 mg /L IBA olduğu tespit edilmiştir.