Nükleer kriz sürecinin Türkiye-İran ilişkilerine etkisi

Abstract

Soğuk Savaş sonrası dönemde tek süper güç olarak kendini gösteren ABD'nin, ilk olarak atom bombasını Japonya üzerinde kullanarak gerçekleştirdiği nükleer tehlike, Türkiye-İran arası ilişkilerde kendini hissettirerek Orta Doğu'nun tümüne yayılan bir kriz haline dönüşmüştür.Sadece, İran'ın kendi yaşam standartlarını yükseltmesi ve enerji ihtiyacını karşılayabilmesi amacıyla ortaya çıkan bu nükleer enerji faaliyetleri, başta ABD olmak üzere birçok Avrupa ülkesi tarafından da İran'ın nükleer silah elde etme çabasında olduğu düşüncesini akla getirmiştir.Özellikle, İran'ın nükleer alanda kendini geliştirmesi, Rusya ve ÇHC başta olmak üzere birçok ülkenin de İran'ı desteklemesi ABD'yi rahatsız etmiş ve konunun anlaşmaya varılarak çözülmesi yerine, İran'a Irak'ta olduğu gibi harekat yapılması dahi gündeme gelmiştir.Türkiye'nin bir Orta Doğu ülkesi olarak sadece komşusu İran'ı destekler nitelikte bir tavır takınıyor olabilmesi kabul edilebilir bir durum değildir. Türkiye'nin buradaki tavrı açık ve net bir şekilde; her iki tarafa karşı ?eşit ve dengeli? davranması olmalı ve sorunun ise, müzakere masasına oturularak çözülmesi gerekmektedir.

After in the Cold War Period, showing itself the only superpower USA, firstly realizes the nuclear danger that using the atomic bomb all over the Japan and then this nuclear danger turns into the crisis all over the Middle East that let itself know about Turkey-Iran relationships.Only at the aim of the raising Iran?s itself lifestandards and receiving energy needs are appeared this nuclear energy workings that remembered the opinion of the Iran?s having nuclear gun effort by the a lot of European countries first all of being USA.Especially, improving Iran itself in nuclear areas and supporting Iran a head of Russia and China in the a lot of countries that disturb USA and instead of solving the problems to close a deal, it also comes to order to Iran being do an operation as is the case in Iraq.Consequently, it can not be accepted a position that the Middle East country Turkey also may be maintained an attitude a quality of support to Iran. In thisTurkey?s behaviour that being act ?equal and balanced? to either Iran and USA on a cut-and-dried basis and in that case it is necessary that the problem must be solved to sit a negotiationtable.