Kafkasya'da yayılış gösteren Primula L. (Primulaceae) taksonlarının matK geni bakımından karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışma ile Kafkasya bölgesinde yayılış gösteren 18 Primula L. (Primulaceae) taksonuna ait 43 populasyon matK geni baz profili bakımından incelenmiştir. Çalışmanın yürütülmesi için gerekli bitki materyalleri Türkiye, Gürcistan, İran, Azerbaycan, Rusya ve Ermenistan'dan toplanmış veya herbaryumlardan temin edilmiştir. DNA izolasyonu silikajel içerisinde saklanan sağlıklı yapraklardan veya herbaryum örneklerinden yapılmıştır. matK geni evrensel primerler kullanılarak çoğaltılmış, dizin analizleri hizmet alımı yoluyla yapılmıştır. Çalışılan taksonların baz sıraları hizalandıktan sonra tür içi ve türler arası akrabalık ilişkileri filogeneik programlar aracılığı ile belirlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda matK geninin 1529 ile 1541 bp arasında bir uzunluğa sahip olduğu, ATG baz dizisiyle başlayıp TGA baz dizisiyle sonlandığı bulunmuştur. İncelenen taksonlardan P. algida ile P. farinifolia'nın % 99,8'lik benzerlik düzeyiyle birbirine en yakın, P. longipes ile P. elatior subsp. pallasi'nin % 91'lik benzerlik düzeyiyle birbirine en uzak türler olduğu tespit edilmiştir. Ülkemiz endemiği olan P. longipes'in matK geni baz sırası açısından ait olduğu Aleuritia altcinsi taksonlarından çok önemli baz farklılıklarına sahip olduğu bulunmuştur. Ayrıca incelenen örneklerin matK geni baz sıralarında altcins düzeyinde çok önemli delesyonlar ve insersiyonlar tespit edilmiştir. % GC içerikleri (Subgen. Aleuritia: 31,8-32,8; Subgen. Primula: 31,6-32,0) ve Pürin/Primidin oranları (Subgen. Aleuritia: 0,885-0,908; Subgen. Primula: 0,873-0892) p<0.005 düzeyinde istatiksel olarak anlamlı bulunmuştur.