Hegemonya ile sınır güvenliği: AB komşuluk politikasının Akdeniz havzası uygulamalarının eleştirel teorinin hegemonya kavramı açısından değerlendirilmes

Abstract

Uluslararası İlişkiler biliminin çalışma alanlarından bir tanesi olan güvenlik konusu globalleşme ile birlikte büyük değişimler göstermiştir. Artık sistemi eski kelimelerle açıklamak zorlaşmıştır. Devletler gelişen olaylar karşısında güçlerini kaybetmiş, ortaya sadece askeri olmayan; global terörizm, kitlesel göç, etnik çatışmalar ve çevre sorunları gibi yeni tehditler çıkmıştır. Artık tehdit sınırlardan beklenen askeri bir harekât değildir. Tehditler hem sınır ötesinden hem de sınırların içinde sınır ötesinin yansıması ile oluşabilmektedir. AB, 11 Eylül saldırıları sonrasında güvenli bir "Avrupa Kalesi" inşa etmek istemiştir. Bunun için Komşuluk Politikası'nı ortaya koyarak çevresindeki devletleri, onları ikna ederek, kendi sistemine yakınlaştırmayı, etrafında bir güvenlik kuşağı kurarak sınırlarına gelebilecek bu yeni tehditlerden kaçınmayı hedeflemiştir. Birliğin, süreci rıza ile sürdürmek istemesi bize bir İtalyan düşünür olan ve "hegemonya" konusunda ciddi fikirleri bulunan Gramsci'yi ve onun fikirlerini uluslararası ilişkilere taşıyan Robert Cox'u çağrıştırmıştır. Bu iki düşünürün fikirleri birbirlerini tamamlayıcı bir şekildedir. Bizde tezimizde bu fikirlerin ortak noktalarını belirledik. Sonra da bu noktalar üzerinden AB'nin Komşuluk Politikası kapsamında Akdeniz Havzası üzerinde yaptıklarını inceleyerek, sınır güvenliği konusunda başarılı olup olmadığını, eğer olamadıysa bunun hegemonya kurmanın imkânsızlığından mı yoksa Birliğin hatasından mı kaynaklandığını açıklamaya çalıştık. Tezimizdeki esas amacımız Eleştirel Uluslararası İlişkiler Teorisinin hegemonya kavramı kullanılarak, sınır güvenliğinin sağlanmasında yardımcı bir tedbir alınabilir mi? sorusuna cevap bulmaktır. Bu yolla bir Uluslararası İlişkiler teorisini pratiğe dökerek gerçeklemeyi düşünmekteyiz.

Security issues with one of the study areas of international relations has made great changes with globalization. Now it is difficult to explain the system with the old words. States have lost their power in the face of evolving events, it revealed new threats; global terrorism, mass migration, ethnic conflicts, environmental problems such as non-military. It is no longer a military action threat expected from border. The threat can be caused by both cross-border and a reflection of cross-border within the border. EU has wanted to build a safe "Fortress Europe" after the September 11 attacks. EU has created the Neighbourhood Policy for this target. With Neighbourhood Policy, EU aims to establish a security zone around its borders and avoiding this new threats by convincing the states around the zone and make them closer to its systems. The Union wants to continue through the process with consent, this is reminding us an Italian philosopher Gramsci, who have serious ideas about "hegemony" and Robert Cox, removed his ideas to the International Relations. These two philosopher's ideas are complementing each others thinks. In our thesis we have identified the common points of these ideas. Then we examined the points out what EU did on the Mediterranean Basin under the Neighbourhood Policy. We tried to explain, whether EU, by using this method, was successful or not about border security issue and if it was not successful, is it dealing with the impossibility of establishing hegemony by critical theory or mistakes of the EU. Our main purpose in our thesis is find an answer to the question of, using the concept of hegemony of Critical Theory of International Relations, can be helpful in providing border security? In this way, we believe that we implement an International Relations Theory by pouring it into practice.