Sürdürülebilir yükseköğretim kurumları: Karadeniz Teknik Üniversitesi örneği

Abstract

Yükseköğretim kurumları içerisinde yer alan üniversiteler, günümüzde kapsadıkları alan ve hitap ettikleri nüfus açısından birer kent olma özelliğine sahiptirler. Tıpkı diğer kentsel yerleşimler gibi kapsadıkları alanlarda çeşitli hizmetleri daha iyi yürütebilmesi için kendi yönetimlerine sahip olan yükseköğretim kurumları yürüttükleri eğitim, öğretim ve araştırma hizmetlerinin bir çıktısı olarak çevre üzerinde çeşitli etkiler bırakabilmektedirler. Çevre sorunlarının etkisinin somut bir şekilde hissedildiği günümüzde, yükseköğretim kurumlarının çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması ve sürdürülebilir topluluk olma yolunda ilerlemeleri gerektiği belirtilmelidir. Bu bakış açısından hareketle ve özellikle 1990'lı yıllardan itibaren bazı yükseköğretim kurumlarının çevre üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmaya çalıştığı görülmektedir. Çevre üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmaya ve daha sürdürülebilir gelecek inşa etmeye çalışan yükseköğretim kurumları kendi aralarında sürdürülebilirliklerini teyit eden çeşitli işbirlikleri oluşturmuşlardır. Sürdürülebilir yükseköğretim kurumları atık yönetimi, çevre bilinci, enerji yönetimi, çevresel ve kurumsal yönetişim gibi çeşitli eylem alanlarında yaptıkları çevreci uygulamalarla sürdürülebilirliklerini sağlamakta ve daha sürdürülebilir olma yolunda sürekli bir ilerleme kaydetmektedirler. İşte bu noktada, çalışmanın amacı sürdürülebilir yükseköğretim işbirlikleri içerisinde yer alan sürdürülebilir yükseköğretim kurumlarının katı atık yönetimi, çevre bilinci ve enerji yönetimine ilişkin uygulamalarının incelenerek Karadeniz Teknik Üniversitesi ile karşılaştırılması ve Karadeniz Teknik Üniversitesi'nin sürdürülebilir yükseköğretim kurumu olma yolunda ne gibi uygulamalar yapması gerektiğini tespit etmeye çalışmaktır. Çalışmada yer alan üç değişkenin her biri için ayrı yöntemler kullanılarak çeşitli nicel veriler elde edilmiş ve sürdürülebilir yükseköğretim kurumları verileriyle karşılaştırılarak Karadeniz Teknik Üniversitesi için çeşitli öneriler getirilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilir Yükseköğretim Kurumları, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Atık Yönetimi, Çevre Bilinci, Enerji Yönetimi

Universities in higher education institutions nowadays have the feature of being a city in terms of the area they cover and the population they address. Higher education institutions, which have their own administrative system in order to better carry out various services in the areas they cover, like other urban settlements, can have various effects on the environment as a result of the education, training and research services they prosecute. The effect of environmental issues is felt in a concrete way in today's world in this situation it should be noted that the negative effects of higher education institutions on the environment should be reduced and progress should be made towards becoming a sustainable community. From this point of view, and especially since the 1990s, it has seen that some higher education institutions try to reduce the negative effects on the environment. Higher education institutions, which try to reduce negative impacts on the environment and build a more sustainable future, have established various collaborations to confirm their sustainability among themselves. Sustainable higher education institutions provide their sustainability or become more sustainable through environmental practices in various areas of action such as waste management, environmental awareness, energy management, environmental and institutional governance and so on. At this point the aim of this study is to examine the applications of sustainable higher education institutions in sustainable higher education cooperations in terms of solid waste management, environmental awareness and energy management to compare with Karadeniz Technical University and try to determine what applications Karadeniz Technical University should make towards to being a sustainable higher education institution. Various quantitative data were obtained with using separate methods for each of the three variables involved in the study compared to the data of sustainable higher education institutions and various proposals have been made for Karadeniz Technical University. Keywords: Sustainable Higher Education Institutions, Karadeniz Technical University, Waste Management, Environmental Awareness, Energy Management