Siyasal katılımın alternatif bir yolu olarak siyasal tüketicilik: Türk tüketicileri üzerinde bir uygulama

Abstract

Sosyal, siyasal ve etik gibi bir dizi kıstaslara dayalı olarak üreticiler ve ürünler arasında tercih yapma eylemi olan siyasal tüketicilik bu çalışmanın temel kavramını oluşturmaktadır. Bu kavramdan hareketle Türk tüketicisinin siyasal tüketicilik davranışları bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Bu doğrultuda çalışmanın temel amacı; Türk tüketicisinin ne derecede siyasal tüketici olduğu ve buna etki eden faktörlerin neler olduğunu belirlemektir. Çalışmada öncelikle siyasette yaşanan dönüşümlere ve tüketicinin siyasallaşması konularına yer verildikten sonra siyasal tüketicilik kavramı ile ilgili tanımlara ve kavramın tarihsel gelişimine ve türlerine ilişkin bilgilere yer verilmiştir. Teorik bilgilerin ardından araştırma modeli çerçevesinde oluşturulan hipotezleri test etmek amacıyla TR düzey 1'de yer alan 12 istatistik bölgesinde bir anket çalışması yürütülmüştür. Anket uygulaması ile elde edilen 672 adet anketin analizlerinde temel bileşenler analizinden, regresyon analizinden ve multinominal lojistik regresyon analizinden faydalanılmıştır. Bu analizleri gerçekleştirebilmek için SPSS ve STATA programları kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara bakıldığında; siyasal tüketicilik ile gelir, eğitim, geleneksel olmayan katılım, kurumsal güven, genelleştirilmiş güven, postmateryalist değerler ve sosyalleşme değişkenleri ile arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Diğer yandan cinsiyet, yaş, siyasi görüş ve kurumsal katılım değişkenleri ile siyasal tüketicilik arasında istatistiki olarak anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir. Sonuçlara boykot ve boykot açısından bakıldığında; boykota kalıtımla yaş arasında ve boykota katılımla gelir ile kurumsal güven arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Hem boykota hem de boykota katılım gösterenlerin ise; siyasal katılım türlerinin hepsinde aktif oldukları ve daha yüksek seviyede kurumsal katılım gösterdikleri tespit edilmiştir.

Based on a set of criteria such as social, political and ethical, political consumerism, which is the act of making a choice between producers and products, constitutes the basic concept of this work. Considering this concept the political consumerism behavior of the Turkish consumer is the subject of this study. Starting from this point of viewthe political consumerism behavior of the Turkish consumer constitutes the subject of this study. The main aim of the study in this direction is; to identify political consumerism of the Turkish consumer and determine the factors that affect this. First of all, after including the transformations took place in politics and the politicization of the consumer, definitions of political consumerism and the historical development and the types of the concept are covered. Following the theoretical information, a questionnaire study has been conducted in 12 statistical regions in TR level 1 in order to test hypotheses generated within the framework of the research model. In the analysis of the 672 questionnaires obtained by the questionnaire application, it has been benefited from basic component analysis, regression analysis and multinomial logistic regression analysis. SPSS and STATA programs have been used to perform these analyses. Considering the results obtained, a positive relationship has been found between political consumerism and income, education, non-traditional participation, corporate trust, generalized trust, postmaterialist values and socialization variables. On the other hand, no statistically significant relationship has been ascertained between gender, age, political opinion and corporate participation variables and political consumerism. When looking at the results in terms of boycott and buycott; a positive relationship has been foundbetween boycott participation and age; and between buycott participation and income and corporate trust. Both boycott and buycott participants have been found to show higher levelcorporate participation and that they have been active in all types of political participation.