Merkez Bankası şeffaflığının enflasyon ve faiz değişkenleri üzerine etkisi: OECD ülkeleri ve Türkiye örneğ

Abstract

ffaflık, politika yapıcıları ile iktisadi aktörler arasındaki bilginin simetrik olması durumudur. Son yıllarda merkez bankaları, sahip olduğu bilgiyi kamuoyuyla daha fazla paylaşarak daha şeffaf hale gelmişlerdir. Bu gelişmenin arkasındaki nedenler; politik ve finansal serbestleşme, para politikasının başarısında beklenti yönetiminin önemi, enflasyon hedeflemesinin merkez bankaları arasında yaygınlık kazanması ve bilişim teknolojilerindeki gelişmeler şeklinde sıralanabilir. Teorik literatür, şeffaflığın para politikasının öngörülebilirliği ve güvenilirliğini artırarak beklentilerin yönetilmesine yardım ettiğini ileri sürmektedir. Beklenti yönetimi ise, politika etkinliğini vasıtasıyla merkez bankasının politika amaçlarına ulaşılmasını sağlamaktadır. Çalışmanın amacı, para politikasının öngörülebilirliği, bekleyişlerin yönetilmesi ve politika etkinliği çerçevesinde, merkez bankası şeffaflığının enflasyon ve faiz değişkenleri üzerindeki etkisini belirlemek ve elde edilen sonuçlara göre politika önerilerinde bulunmaktır. Bu amaç doğrultusunda, endeks yöntemiyle ölçülen merkez bankası şeffaflığının enflasyon oranı, enflasyon direnci, enflasyon oynaklığı, faiz oranları ve faiz oynaklığı üzerindeki etkisi OECD ülkeleri örneğinde panel veri analizi ile araştırılmıştır. Ayrıca, TCMB?de yaşanan şeffaflık sürecinin enflasyon beklentisi, enflasyon oynaklığı, beklenti hataları ve faiz oranları üzerindeki etkisi zaman serisi analizi ile belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmalardan elde edilen bulgulara göre, merkez bankası şeffaflığının enflasyon direncini zayıflatarak beklentilerin yönetilebilmesine ve böylece enflasyon ile mücadeleye yardım edebileceği söylenebilir. Bunun yanı sıra şeffaflık, enflasyon ve faizin oynaklığını düşürerek politikaların öngörülebilirliğini artırabilir. Bununla birlikte, ekonomik ve finansal risklerin de belirtilen değişkenler üzerinde etkili olması, kriz dönemlerinde merkez bankasının fiyat istikrarının yanında finansal istikrar gibi ikincil bir amacının da bulunabileceğini ortaya koymaktadır.

Transparency is the symmetric information between policymaker and economic actors. Central banks have given more information about their monetary policies to the public and have become more transparent, lately. The most important reasons of this process are political and financial liberalization, importance of expectations in monetary policy, spreading of inflation targeting regime among central banks and changing of information technology. Theoretical literature emphasize that transparency may increase the predictability and credibility of monetary policy. Thus, it can help the expectation management which provides central banks attain their objectives by means of policy efficiency. The aim of this study is to determine the effects of central bank transparency on inflation and interest rate variables in the context of expectations management, monetary policy predictability and efficiency. In addition to this, we want to make some proposals about monetary policies. For this reason, we investigate the effects of central bank transparency which measured index method on inflation, inflation persistency, inflation volatility, interest rates and their volatilities by using panel data analysis in the OECD countries. Also, we search the effects of Central Bank of the Republic of Turkey transparency on inflation expectations, inflation volatility, expectation errors and interest rate by using time series. According to the findings, central bank transparency can help expectation management by decreasing inflation persistency. Thus, it may help the fighting against inflation. In addition to, transparency may increase the monetary policy predictability by decreasing volatilities of inflation and interest rates. Additionally, economic and financial risk indexes are efficient on almost all variables in the research. This situation means that, especially in financial crisis terms central banks may need to have secondary objective like financial stability besides price stability