Dünyada ve Türkiye'de bireysel emeklilik sistemi: Türkiye performansı üzerine değerlendirmeler

Abstract

Bu tezde, Bireysel Emeklilik Sistemi(BES)'nin dünya ve Türkiye uygulamalarının araştırılması ile Türkiye'de seçilmiş emeklilik yatırım fonları(EYF)'nın bazı makro ekonomik büyüklüklerle etkileşimine ait bulgulara ulaşılması amaçlanmaktadır.Çalışmanın yukarıda ifade edilen amacına ulaşabilmek için dünya ve Türkiye'de sistemin nasıl işlediğinin belirlenmesine dair bazı bilgilendirici tablo ve açıklamalarla mukayeseler yapılmıştır. Bunun yanında yapılan ekonometrik yöntemlerle Türkiye'de bulunan seçilmiş bazı EYF ile belli yatırım araçlarının performans karşılaştırılmasının yapılması ve bazı makroekonomik büyüklüklerle etkileşiminin belirlenmesi, çalışmanın kapsamını oluşturmaktadır.Belirlenen amaca ulaşabilmek için BES'e ait litaratür araştırmasının yanında, en popüler üç EYF getirilerinin bazı makroekonomik değişkenlerle etkileşiminin incelenmesi için, Ocak 2004-Haziran 2008 dönemine ilişkin bir dizi veri setinin kullanıldığı ekonometrik yöntemlerle belli sonuçlara ulaşılmaya çalışılmıştır.Çalışmada BES'in dünyada belli ülkelerde oldukça eski bir geçmişinin olmasına rağmen Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde yakın bir geçmişe sahip olduğu ve henüz emekleme döneminde olduğu belirlenmiştir. Yapılan ekonometrik araştırma sonucunda elde edilen ampirik bulgularda beklentilere paralel olarak Türkiye'deki fon performansları ile alternatif yatırım araçları arasında güçlü bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Ampirik bulgular sonucunda beklentilerin aksine fon getirilerinin diğer yatırım araçlarının getirisinden nispeten düşük çıktığı görülmüştür

In this thesis, it is aimed to search Individual Pension System (IPS) in Turkey and in the world, to compare the Income of Pension Funds (IPF) chosen and some alternative investment means and macroeconomic extent, and to reach data belonged to interaction.In order to reach the aim of study mentioned above, how the system processed has been searched and some informative charts and explanations have been added. In addition to this, by using the econometric methods, to compare some IPF chosen in Turkey and the performance of certain investment means and to determine interaction of some macroeconomic extents form the content of study.In addition to litterature search belonged to IPS to reach the aim determined in the content, by investigating the most popular three EYF and the interaction of some macroeconomic variable, it is tried to be reached certain results with econometric methods such as Bound test and VAR and Granger Causality with the data about the term of January 2004-June 2008.It is stated in the study that IPS has a close background in developing countries such as Turkey and has just been in the term of crawling although it has a very long background in certain countries in the world. It is stated that there is a strong relationship between fund performance in Turkey and alternative investment means paralel with expectations in emprical findings obtained as a result of econometric studies. In consequence of emprical findings, unlike expectations, it is seen that the fund income is relatively lower than the income of other investment means.