Çalışanların örgütsel yabancılaşma düzeylerinin öğrenen örgüt algıları üzerindeki etkisi: Banka örneği

Abstract

Günümüz çalışma koşulları, rekabetin sürekli arttığı ve değişimlerin hızlı yaşandığı bir ortama göre şekillenmektedir. Çevrede var olan bu olgular örgütler için öğrenme ihtiyacı doğurmaktadır. Değişimin hızla yayıldığı çevrelerde kuşkusuz ki örgütler için en önemli konulardan biri de bu değişme ayak uydurabilmek ve örgütte sürekli öğrenmeyi sağlayarak değişime tepki verebilmektir. Değişimlere ayak uydurabilmek ise örgütlerin, öğrenen örgüt olma özelliklerini sayesinde olabilmektedir. Ayrıca bir örgütün öğrenen örgüt olması, öğrenen bireyler ile mümkün olabilmektedir. Ancak örgüt içinde öğrenmenin anahtarı olan bireyler varlığını sürdürdükleri örgüt içinde değerlerinden, kendilerinden ve bulunduğu toplumdan uzaklaşma anlamına gelen yabancılaşma olgusundan olumsuz yönde etkilenmektedir. Ayrıca yabancılaşma kavramı, bireyi örgütten uzaklaştırarak kendini örgütten soyutlamasına ve bireyin örgüt amaçlarına ulaşma sürecinde isteksiz ve verimsiz olmasına neden olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, örgüt çalışanlarında ortaya çıkabilecek olan yabancılaşma düzeylerinin, örgütün sürdürülebilirliği için gerekli şartlardan biri olan öğrenen örgüt algısı ile ilişkisini ortaya koymaktır. Bu doğrultuda yabancılaşmanın alt boyutlarıyla (güçsüzlük, anlamsızlık, kendine yabancılaşma) öğrenen örgütün alt boyutları (birey düzeyinde, takım düzeyinde ve örgüt düzeyinde öğrenme) arasındaki ilişki incelenmiştir. İstanbul ve Trabzon illerinde toplam 207 kamu ve özel banka çalışanının katılımı ile gerçekleştirilen araştırmada anket aracılığıyla veriler toplanmış olup analizler SPSS programı ile yapılmıştır. Araştırma sonucunda, çalışanların yabancılaşma düzeylerinin öğrenen örgüt algıları üzerinde etkili olduğu görülmektedir.

Today's work conditions are shaped by an enviroment in which competition is constantly increasing and changes are experiencing fast. It requires to learning for organizations. One of the most important issues for organizations in the circles of change rapidly is to be able to respond to change by keeping up with this change and providing continuous learning in the organization. The abilitiy to adapt to change depends on the organization being a learning organizations. Also, being a learning organization is provided by individual learning of employees. Employees are negatively affected by alienation which means away from value of the organization, themself and society that they are in. Also, the alienation causes the isolation of the employee from the organization and being reluctant and inefficient in the process of reaching the purpose of the organization. The aim of this study is to reveal relationship between the organizational alienation and the learning organization. For this purpose, the relationship between the sub-dimensions of organizational alienation (powerlessness, meaninglessness and self-estrangement) and tje sub-dimensions of learning organizationals (individual level, team level and organizational level) is examined. The questionnaire isused fort he data collection. The sample is consisted by 207 employees from public and private banks at İstanbul and Trabzon. Further SPSS program is used to solve the data which are obtained from survey. As a result of the research, a relationship has been found between organizational alienation and employees perceptions of the learning organization