Yeşil bütçeleme

Abstract

Çevre, dünya üzerinde yaşayan tüm varlıklar için hayati öneme sahip, hayat için gerekli hava, su ve topraktan oluşan bir sistemdir. Çevre ve insan arasındaki ilişkide, insanoğlunun bilerek veya bilmeyerek çevreye verdiği zarar sonucunda birçok çevre sorunları ortaya çıkmıştır. Başta sanayileşme ve müfrit harcama sonucunda doğal kaynaklar süratle tükenmeye başlamıştır. Sonuçta, 20. yüzyılın yaygın çevre sorunları olan kentleşme, iklim değişikliği, biyoçeşitlilikte meydana gelen azalma, ozon tabakasındaki değişiklikler ve çölleşme gibi çevre sorunlarıyla baş edebilmek için devletler birçok görevle sorumlu tutulmuştur. Son yıllarda devletlerin politika araçlarından bütçeler vasıtasıyla gelir ve harcamalarını çevreye yönelik bir yaklaşımla yenilemeleri beklenmektedir. Kısacası, yeşil bütçe reformu adı verilen bu yaklaşımla, bütçenin gelir ve harcama yönünün çevresel amaçlar doğrultusunda yeniden yapılandırılmasıyla ekonomik, sosyal ve çevresel amaçların gerçekleştirilebileceği gündeme getirilmiştir. Çevreyi korumak, çevre politikalarını uygulamak ve çevre kirliliğine karşı tedbirler almak ülkelerin çevre konusundaki temel görevlerindendir. Ülkelerin bu konuda esas görevi; çevre vergilerini vergi sistemlerinin içine yerleştirmektir. Çevre vergileri, çevre sorunlarının çözümüne yönelik ekonomik araçlardan olup başta, gelişmiş ülkelerce "çevre vergi reformları" vasıtasıyla vergi sistemlerinin içerisine eklenmiştir. Çevre kirliliğinin önlenmesinde çevre vergisi ve diğer ekonomik araçlar, AB'ne üye bazı ülkelerin vergi sistemlerindeki yerini almış, bütçelerin gelir ve harcama yönünü yeşilleştiren politikalar uygulanma alanı bulmuştur. Türkiye'de ki durum ise, bahsi geçen araçların diğer ülkelerdeki anlamıyla uygulama alanı bulamamış olması, var olan bazı vergilerin etkileri açısından çevresel nitelik taşıdığı yönündedir. he environment is a system consisting of air, water and soil which is vital for all living beings not only for people but also for the world. Since the day that the human being has been an important element of the environment, its relations with the environment have gone through many different stages. In parallel to human evolution, the environment has turned into a human interaction, the friendly relationship in harmony, the unlimited use of nature by human empowerment and the unlimited use of environmental opportunities. In order to meet the needs of the people in this interaction process, it has been necessary to leave the world in which they live on their own or unintentionally with environmental problems. As a result of industrialization and excessive consumption, natural resources have started to be depleted rapidly. As a result of the 20th century's widespread environmental problems, urbanization, population growth, global warming and climate change, reduction in biodiversity, ozone depletion and desertification have been tasked by states to combat environmental problems. In recent years, governments are expected to design public revenues and expenditures through an environment-friendly approach through public policy instruments. In other words, with this approach, called green budget reform, it was suggested that economic, social and environmental objectives could be realized by restructuring the budget's income and expenditure direction in line with environmental objectives. Protecting the environment, implementing environmental policies and taking measures against environmental pollution are among the fundamental duties of the countries. The main task of the countries is; to place environmental taxes into taxation systems as they are able to direct the behaviors of individuals by hiding them in prices. Environmental taxes are an effective financial instrument for solving environmental problems and have been included in tax systems, especially by developed countries, through environmental tax reforms. In the prevention of environmental pollution, environmental tax and similar financial obligations have taken place in the tax systems of some EU countries and policies have been applied to greening the income and expenditure direction of budgets.Environmental taxes and other financial obligations ın Turkey, although the application area to find meaning in these countries, there are some environmental characteristics in terms of the effects of existing taxes.