Su kamusallığı ve mülkiyetinin küreselleşmeyle birlikte değişen niteliğinin değerlendirilmesi

Abstract

Kamusal olarak adlandırılan bir mal veya hizmetin, kamusallık niteliğinin değişikliğe uğraması ekonomik ve politik faktörlerin etkisi altında olduğunu göstermektedir. Literatürde, kamusallık kavramına ilişkin tanımların özü sosyal devlet anlayışına dayanmaktadır. Sosyal devlet, kamusal olarak nitelendirildiği bir mal veya hizmetin tüketiminde kimsenin mahrum bırakılmadığı bir anlayışı benimsemektedir. Bu durumda suyun kamusal kimliğinin terk edilmeye çalışılması su üzerindeki ekonomik ve politik çıkarların fark edilmesi ile aynı döneme rastlamaktadır.Dünya'da 1980'li yıllardan itibaren uygulanmaya başlayan piyasa odaklı politikalar su üzerinde son 30 yılda hakim olmaya başlamıştır. Bu çalışmada su sektöründe meydana gelen değişim sürecinin küresel aktörler tarafından desteklendiği görülmüştür. Canlılar için hayati öneme sahip olan suyun fiyatlandırılması, Türkiye'de ve Dünya'da gerçekleştirilen özelleştirmelerle başlamıştır.Çalışmanın amacı; doğal bir kaynak, bir insan hakkı ve canlı yaşamı için hayati önemde olan suyun kamusallık niteliğinin aşındırılarak, özel bir mala dönüştüğünü küresel düzeyde ortaya koymaktır. Bu amaçla ilk olarak, suyun kamusal niteliğinin çerçevesi belirtilmiştir. Suyun niteliğinin tartışıldığı küresel toplantılardan çıkan sonucu değerlendirmek için kamu ve özel sektör su hizmeti arasında karşılaştırma yapılmıştır. İkinci olarak, suyun özelleştirilmesine katkı sağlayan düzenlemeler açıklanmıştır. Son olarak da bu yaşananların sonucunda suyun son durumu küresel değişiklikler dikkate alınarak değerlendirilmiştir. Dünya'da egemen olan gelişmiş ülkelerin, Türkiye'de ve diğer ülkelerde suyu özelleştirme çabalarının altında sudaki kar potansiyelinin olduğu tespit edilmiştir. Özellikle su kıtlığı ve su sorunu yaşayan az gelişmiş ülkelerdeki bu özelleştirme çabaları sonucu canlı yaşamını tehdit eden olumsuzlukların yaşanması suyun kamusal kalmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır.

The good or service that so-called as public is to reflects the economic and political status of the current period the abondonment of this renaming over time. İn the literatüre, The essence of the definitions relating to concept publicness rest on the understanding social state. The Social state, on consumption of the good or service that described as public is adopt an approach that no one be left to the deprived. In this case, to be work to abandon of the public identity of water is to coincide to same period with the perception of economic and political interests on the water .Market-focused policies that began to be implemented as from 1980s in the world are began to dominate the last 30 years on the water. In this study the process of change which is occuring in the water sector is observed which supported by the global actors. The pricing of water which has vital importance for lives, is began with privatizations that realize in the Turkey and World.The aim of this work, is demonstrate in global which turn into a private good of water that be public because of its character. In this aim, firstly it is explained frame of the public quality of water. To evaluate the result from global meetings which discuss of water quality, is made compare between public and private sector water service. Second, it is explained regulations that contribute to the privatization of water. Finally, The last water situation in the consequence of this events is evaluated take into considerating global changes. Developed countries that dominate in the world, in Turkey and other countries, is determined which be profit potential under of efforts the water privatization. Especially, the negative events that threaten vital in the consequence of efforts the privatization in less-developed countries that be water scarcity and water problem are reveal of the remain public of water