Karadeniz'de hamsi (Engraulis encrasicolus L. 1758) avcılığında uygulamaya konulan yönetim stratejilerinin (Gündüz av yasağı ve kota uygulamaları) stok yapısına ve balıkçılık ekonomisine olan etkilerinin araştırılması

Abstract

Bu araştırmada, Karadeniz'deki hamsi (Engraulis encrasicolus L. 1758) stokuna ilişkin günümüz yönetim stratejilerinin etkisi araştırılmıştır. 2010-2011 av sezonundaki Karadeniz balıkçılığının ekonomik durumu özetlenmiştir.Elde edilen sonuçlara göre von Bertalanffy büyüme parametreleri sırasıyla 2009-2010 av sezonu için L?=15,48 cm, k=0,4836, t0 = -1,402 ve 2010-2011 av sezonu için L?=15,22 cm, k=0,480, t0 = -1,497 olarak bulunmuştur.2009-2010 av sezonu için toplam anlık ölüm oranı (Z) 2,74 yıl-1, doğal ölüm oranı (M) 0,66 yıl-1, avcılık ölüm oranı (F) 2,08 yıl-1, işletme oranı (E) 0,75 yıl-1 ve 2010-2011 av sezonu için (Z) 2,76 yıl-1, (M) 0,66 yıl-1, (F) 2,10 yıl-1, optimum av çabası (F0.1)1,2 yıl-1 ve de (E) 0,76 yıl-1, olarak hesaplanmıştır. Bu sonuçlara göre, gündüz av yasağı uygulaması ile av çabasında %50' lik bir azalma balıkçılık ölüm oranında % 100'lük bir azalmaya sebebiyet vermiştir. Ancak, bu azalmanın yetersiz olduğu sürdürülebilir avın sağlanabilmesi için % 50'lik bir azalmanın daha gerekli olduğu dolayısıyla Karadeniz hamsi stoklarındaki aşırı avcılık tehdidinin devam ettiği tespit edilmiştir. Av çabasındaki bu azalmanın av yasaklarının Ekim ayının sonuna kadar uzatılması ile sağlanacağı önerilmiştir. Bu önerinin balıkçılar tarafından da kabul gördüğü yapılan anket sonucunda belirlenmiştir.2010-2011 av sezonu boyunca hamsi kaynaklı Ekonomik rantabilite oranı (ROİ) ortalama değeri % 10,55, Mali rantabilite oranı ortalama değeri % 8,45 olarak bulunmuştur. ROİ ortalaması, Sektör Ortalamasının (% 2,2) üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Mali rantabilite ortalamasının Fırsat Maliyeti açısından banka getirisinden yüksek oluşu müteşebbis balıkçılar tarafından sarf edilen emeğin boşa gitmediğini göstermiştir.