Trabzon, Rize ve Hopa limanlarında kapasite ve verimlilik analizi

Abstract

Günümüzde kara, deniz, hava ve demir yolları ile entegrasyon halinde olan limanlardaistenen düzeyde hizmet verilmesi, gemi, yük, limanın fiziksel boyutu ve liman ekipmanlarıarasında dinamik bir denge kurulması ile sağlanmaktadır. Bu nedenle limanlarda kapasite vebu kapasiteye bağlı olarak verimlilik, işletme bakımından son derece önemlidir.Limanlar, bulundukları bölgelerde ticaret olanaklarının gelişmesine, sanayileşmeye,yaşam standartlarının iyileşmesine, istihdam artışına ve bunların paralelinde sosyal imkanlarınartmasına önemli katkı sağlarlar. Limanların bu katkıları hem bulundukları bölge hem deülke ekonomisi açısından son derece yararlıdır. Bunlar ekonomik ve sosyal katkılarının yanısıra ulusal güvenlik açısından da hayati önem taşırlar.Doğu Karadeniz'de bulunan Trabzon, Rize ve Hopa Limanları, Kafkaslar ve ran'agidecek yükler açısından son derece elverişli konuma sahiptirler. Fakat bu limanlar mevcutdurumları ile transit taşımalarda kuzeydeki Batum, Poti ve Novorosisk limanları ile rekabetedememektedirler. Doğu Karadeniz'deki Türk limanlarının yük trafiğine bakıldığında,limanlara gelen ve giden yükler içerisinde dökme yüklerin önemli bir yere sahip olduğugörülmektedir. Ayrıca bölge limanları ağırlıklı olarak Karadeniz ülkeleri ile yapılan ticarettekullanılmaktadır.Trabzon, Rize ve Hopa Limanlarının kapasite analizlerinin yapıldığı ve verimliliklerininbelirlendiği bu çalışmada, elde edilen sonuçlara göre Trabzon Limanı'nın % 38, RizeLimanı'nın % 15 ve Hopa Limanı'nın ise % 12 kapasite ile çalıştığı belirlenmiştir. Sözkonusu Limanların düşük kapasite ile çalışmalarının, bu limanların transit yükler içinkullanılmamasından ve sadece sanayi ve ekonomik bakımından çok gelişmemiş olan bölgehinterlandına hizmet vermelerinden kaynaklandığı söylenebilir.