Bazı uluslararası kuruluşların teşviklere yaklaşımı ve türk teşvik sisteminin bu çerçevede analizi

Abstract

Teşvik politikası, devletin serbest piyasa ekonomisine müdahalede bulunduğu en etkili araçlardandır. Genel olarak tum ülkelerde refah düzeyinin artırılması amacıyla teşvik politikaları uygulanmaktadır. Serbest piyasa ekonomisine doğrudan müdahale şeklinde olan bu politikaların haksız rekabet oluşturması mümkündür. Bu bakımdan serbest piyasa ekonomisine işlerlik kazandırmak ve dunya ticaretinde serbestleştirme sağlamak amacıyla, teşvik politikaları uluslararası kuruluşlarca denetim altına alınmaktadır. Bu tez çalışmasının amacı; uluslararası kuruluşlardan Dünya Ticaret Örgütü (DTO), Avrupa Birliği (AB) ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD)’nün teşvik politikalarına yönelik ilkelerini ortaya koymak ve bu bağlamda Türk teşvik sisteminin uyumunu değerlendirmektir. Bu çalışma uç bolum olarak tasarlanmıştır. Birinci bölümde, teşvik politikalarının teorik çerçevesi ve küreselleşmenin teşvik politikaları üzerindeki etkileri verilmektedir. İkinci bolümde, DTO, AB ve OECD’nin teşvik politikalarına yönelik ilkeleri ye almaktadır. Son bölümde, Türk teşvik sisteminde mevcut uygulamalar verilmekte ve sistemin DTO, AB ve OECD ilkelerine olan uyumu değerlendirilmektedir. Bu çalışmada Türk teşvik sisteminin, çalışmaya konu edilen uç örgütün teşvik politikalarına yönelik ilkelerine büyük ölçüde uyumlu olmakla birlikte, Türkiye’de ekonominin daha rekabetçi bir yapıya sahip olabilmesi acısından mevcut teşvik uygulamaların yetersiz olduğu belirlenmiştirr.

Incentive policy is one of the most effective tools of government to intervene on the free market economy. Generally, incentive policies are being applied to increase the level of welfare in all over the countries. However, it is possible that incentive policies considered as direct intervention tools may generate unfair competition. Therefore, to improve the efficiency of free market economy and the liberalization of world trade, it is necessary to manage the incentive policies by the International Organizations. The aim of this thesis is to determine the incentive policies of World Trade Organization (WTO), European Union (EU) and Organization of Co-operation and Development (OECD) and to analyze the appropriateness of the Turkish incentive system. This study includes three parts. The theoretical framework of incentive policies and the effect of globalization to the incentive policies are given in the first part. The principles of WTO, EU and OECD about incentive policies are given in the second part. The current measures of Turkish incentive system and its harmonization according to WTO, EU and OECD’s principles are given in the last part. This study concludes that even though Turkish incentive system generally suitable to policies of the three international organizations, existing incentive system is not effective to improve the competency of market economy in Turkey.