Seçim sistemleri ve Türkiye

Abstract

Günümüz siyasal rejimleri içinde demokrasinin önemi artık tartışılmazdır ve demokrasi bütün toplumlar için arzu edilen bir hal almıştır. Demokrasilerin sağlıklı işleyebilmesi için belirli aralıklarla seçimler yapılmalıdır. Özgür ve düzenli seçimler, bir ülkenin demokratik olup olmadığının en önemli göstergesidir. Bununla birlikte seçimlerin ardından seçmenin iradesi doğrultusunda bir hükümetin kurulabilmesi için, o ülkede uygulanan seçim sisteminin seçmenin iradesine en iyi cevabı verebilecek nitelikte olması gerekir. Seçim sistemleri ülkeyi yönetecek istikrarlı bir hükümeti ortaya çıkarmak ve toplumdaki bütün görüşlerin ağırlıkları oranında parlamentoda temsil edilmesini sağlamak amacındadır. Ancak bu iki amacın birlikte gerçekleşmesi mümkün olmamaktadır. Bu nedenle bu iki görüş doğrultusunda birçok seçim sistemi ortaya çıkmıştır. Bunlar içinde yönetimde istikrarı sağlayan çoğunluk sistemi ile temsilde adaleti gerçekleştiren nispi temsil sistemi en çok bilinenleridir. Türkiye'de çok partili siyasi hayata geçilmesinin ardından günümüze kadar birçok farklı seçim sistemi uygulanmıştır. Seçim sistemlerinde siyasi iktidarın sağlanması amacıyla düzenlemelerin yapıldığı, ancak bu düzenlemelerin her zaman beklenilen sonuçları ortaya çıkarmadığı görülmüştür. Gelinen noktada Türkiye'de, toplumun her kesimi tarafından üzerinde anlaşmaya varılmış, sonuçlan tartışılmayan bir seçim sistemine henüz sahip olunamadığı anlaşılmaktadır. Seçim sistemlerinden beklenilen faydanın elde edilememesinde; demokrasinin bütün unsurlarıyla birlikte düşünülmesi ve bu sayede çözüme kavuşturulması gereken sorunların, sadece seçim sistemini değiştirmekle çözülebileceğini düşünen anlayış yatmaktadır. Seçim sistemleri bir ülkenin istikrara kavuşmasında ve bu sayede gelişimini tamamlamasında önemli bir etkendir ancak tek ve geçerli etken değildi

Among the recent political regimes, the importance of democracy is indisputable any longer and democracy has become a desired phenomenon for all societies. Besides, elections must be made regularly for democrasies to work in a healty way. Independent and regular elections are the most important indication whether a state is democratic or not. In addition to this, for being able to establish a goverment at the direction of voter's determination, the election system which carried out in the country must be suitable for voter's determination. Election systems' aims are to create a stable goverment and to provide all ideas in society to be represented in proportion to their power. However, realising those two aims has not been possible all the time. Because of this, most of the election systems have become to light at the direction of these two ideas. Among these election systems, most known are "majority system" and "relative represantation system" realising the justice at representation. In Turkey many different election systems have been put into practice untill this time. After accepted multi-partied politicial life, some arrangements had been made to provide political stability but these arrangements have not provided expected conclusions. As a result, we have not had an election system which is accepted by all the citizens having different ideas and whose conclusions are not discussed. In Turkey, the reason of getting unexpected benefit from the election systems is the idea which supports that election systems are only way in solving the problems in a country. Election systems are important factors for a state to reach the stability and developing but not just only and valid factor.