Analitik hiyerarşi süreci yaklaşımı ile tedarikçi seçim kriterlerinin belirlenmesi: Trabzon Organize Sanayi Bölgesi örneğ

Abstract

Son yıllarda artan küreselleşme olgusu ve gerçekleşen teknolojik gelişmeler, tüm ürün çeşitlerine, bilgiye ve hizmete ulaşmayı kolaylaştırmaktadır. Bunun sonucu olarak ortaya çıkan yoğun rekabet ortamında şirketler varlıklarını sürdürebilmek için doğru tedarikçiler ile çalışmak zorundadırlar. Firmaların doğru tedarikçiyi bulmak için kullandıkları birçok kriter bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı firmaların tedarikçi seçimi kararlarını verirken göz önünde bulundurdukları kriterlerin önem derecesini belirlemektir.Çalışmada, ikili karşılaştırmalar üzerine kurulu yapısı ile tedarikçi seçimi konusunda etkin sonuçlara ulaşmayı kolaylaştıran ve literatürde birçok bilimsel çalışmada kullanılmış olan Analitik Hiyerarşi Süreci yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırmanın verileri anket tekniği kullanılarak toplanmıştır.Çalışmanın uygulama bölümü Trabzon Organize Sanayi Bölgesi'nde geçekleştirilmiştir. Şirketlerin satın alma ve üretim uzmanlarından tedarikçi seçimi için beş ana ve yirmi alt kriter arasında değerlendirmelerde bulunmaları istenmiştir. Çalışmanın sonucuna göre; ?Maliyet? ana kriteri TOSB' deki işletmeler açısından tedarikçi seçimi kararı verilirken en çok dikkat edilen kriterdir. Önem derecesi en yüksek olan alt kriter ?Ürün Çeşitliliğindeki Değişimlere Cevap Verebilme? alt kriteri, en düşük olan alt kriter ise; ?Ölçme Değerlendirme Maliyeti? alt kriteri olarak belirlenmiştir. Şirketlerin, çalışmada kullanılan diğer kriterlerle ilgili değerlendirmeleri de çalışmada yer almaktadır.

Recent increase in technological advancements and globalization has made all types of products, information and services more accessible. In this intensively competitive marketplace, companies are increasingly compelled to work with proper suppliers for survival. There are many criteria that the firms use in order to find the proper suppliers. The aim of this study is to determine the priority order of the criteria used by the firms in resolving about the selection of suppliers.Analytical Hierarchy Process approach was used in this study. This approach facilitates achieving effective results in supplier selection with its structure based on paired comparisons and has already been used in many scientific researches. The data of this study were collected using survey technique.The application phase of this study was implemented in Trabzon Organized Industrial District. Purchasing and manufacturing experts of the companies were asked to make evaluations among five main and twenty sub criteria for the selection of suppliers. As a result of this study, it was found that the most preferred criterion for the decision of supplier selection was the main criterion of ?Cost?. The criterion being attached the highest priority was determined as "Responding to the Changes in Product Diversity" sub-criterion, and the one lowest priority was "The Cost of Assessment" sub-criterion. The study also included the assessments of the companies of the other criteria used in the study.