Örgüt kültürünün kadın çalışanların kariyer gelişimi üzerindeki etkisi(Trabzon ilinde kamu sektörü örneği

Abstract

Bilgiye dayalı yönetim sistemlerindeki gelişmeler, kadının eğitim seviyesinin yükselmesi, hizmet sektöründeki gelişmeler ve sosyo-kültürel yapıdaki değişmeler sonucu kadınlara yönelik rol algılamalarının değişmesi gibi nedenler kadının çalışma yaşamında aktif bir rol üstlenmeye başlamasını sağlamıştır. Fakat kadınlar çalışma hayatına giriş ve yükselmede cinsiyetlerinden kaynaklanan birtakım ayırımcı uygulamalarla karşı karşıya kalmaktadırlar. Kadınların çalışma yaşamında üst kademelere ilerlemesini engelleyen ya da destekleyen unsurlardan birini de örgüt kültürü oluşturmaktadır. Örgüt kültürü, bir örgütte çalışanların paylaştıkları temel inanç, değer, varsayım ve normlardan oluşan bir sistemdir. Örgütsel kültür, çalışanları ortak değerler etrafında toplayarak örgütle bütünleşmesini sağlar ve onlara farklı bir kimlik sunar. Çalışma yaşamında erkeklerin çoğunlukta olması, örgüt kültürünün oluşmasında erkeklerin belirleyici bir faktör olmalarını sağlamıştır. Dahası örgüt kültürünün rekabetçilik, atılganlık ve bağımsızlık gibi erkeklere yakıştırılan özelliklere sahip olduğu bilinmektedir. Bu yüzden, aynı örgüt kültürü, benzer işleri yapan kadınlara ve erkeklere farklı gelişimi olanakları sunulması durumunu ortaya çıkarmıştır. Bu araştırma Trabzon'da faaliyette bulunan kamu kurumlarında gerçekleştirilmiştir. Araştırmada örgüt kültürünü oluşturan yönetici özellikleri ve yönetim tarzı gibi faktörler ve demografik özellikler ile kadın çalışanların kariyer gelişimleri arasında ilişki olup olmadığını belirlemek amaçlanmıştır. Örgüt kültürünün kadınların kariyer gelişimi üzerindeki etkisini tespit etmede anket yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde, yönetici özellikleri, yönetim tarzı ile kariyer gelişimi arasındaki ilişki araştırılırken korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Ayrıca demografik özelliklerin kadınların kariyer gelişimi üzerinde bir farklılığa neden olup olmadığının araştırılmasında ise varyans analizi ve t testinden yararlanılmıştır.

Causes such as change in the role perceptions for women as a result of the development in the knowledge based management systems, enhancement of the education level of women, advancement in the service sector and changes in the socio-cultural structure let women begin to undertake an active role in their work life. However, while entering work life and promoting they face discriminative treatment based on their gender. Organization culture constitutes one of the elements preventing or supporting women in their work life to promote to higher positions. Organization culture is a system consists of basic principles, values, assumptions and norms shared by the employees in an organization. Organizational culture enables employees to unite with the organization by gathering them around the common values and offers them a different identity. The fact that men constitute the majority of the work force caused them to be a determinative factor in the formation of the organization culture. Moreover, it is known that the organization culture has the masculine characteristics such as competitiveness, enterprising and independence. Therefore, same organization culture offers different advancement opportunities to men and women doing similar jobs. This study was carried out in the public institutions operating in Trabzon. It is aimed to determine whether there is any relationship between the factors forming organization culture such as manager’s characteristics, management styles and demographic features and career development of women workers. Survey method is used to determine the effect of organization culture on the career development of women. To study the relationship between the manager characteristics, management style and career development, correlation analysis is applied when analyzing the data obtained from this survey. Furthermore, in studying whether demographic features cause any difference on career development of women or not variance analysis and t test are used.