Ticari alacakların yönetimi ve Z puanı modeli üzerine bir uygulama

Abstract

Günümüzde birçok işletme, başta rekabet olmak üzere, bir takım nedenlerden dolayı satışlarının bir kısmını vadeli yapmaktadır. Mal ve hizmet satışının vadeli yapılması sonucu meydana gelen ticari alacak; kredili satışların artması ile birlikte, işletmenin varlıkları içinde önemli bir yere sahip olacaktır. İşletmelerin kârlılık ve likidite gibi amaçlarına ulaşabilmesi, varlıkların etkin bir biçimde yönetilmesini gerekli kılmaktadır. İşletmeler alacakların yönetiminde şu aşamaları izleyerek etkinlik sağlamalıdır: Kredi politikası ve tahsilat politikasının oluşturulması, alman kredili satış teklifleri doğrultusunda kredi taleplerinin analizi, belirlenen limit dahilinde kredili satışların idare edilmesi ve alacakların izlenmesi. Bu çalışmanın amacı; müşteriye kredili satış yapılması, ya da yapılmaması karan verilirken kullanılan analiz tekniklerden biri olan ve Edward I Altman tararından geliştirilen Z Puanı Modeli'nin imalat sanayiine uygulanarak, ele alman 2001, 2002, 2003 yıllarında sanayii için verilecek kredili satış kararının analiz edilmesidir. Çalışmadan elde edilen sonuca göre; sanayiinin finansal güçlüğünün gerçekleşme olasılığını ifade eden Z Puanı, kredili satış yapma konusunda belirsizlik içinde kalındığını göstermektedir. Nitekim ülke ekonomisinin iyi seyir göstermediği, birçok işletmenin faaliyetlerini durdurduğu, birçoğunun ise işçi çıkardığı 2001 yılında sanayii kesiminde zarar gerçekleşmiştir. Buna karşın, gerek daha sonraki yıllarda sanayiinin ekonomi ile birlikte düzelme eğilimine girmesi ve gerekse modeldeki rasyolar ele alındığında, sanayiinin olumlu yönde gelişme göstermesi, kredili satış karar sürecinde pozitif veriler olarak düşünüldüğünde, imalat sanayiine kredili satış yapılması uygun görülebilmektedir.

Günümüzde birçok işletme, başta rekabet olmak üzere, bir takım nedenlerden dolayı satışlarının bir kısmını vadeli yapmaktadır. Mal ve hizmet satışının vadeli yapılması sonucu meydana gelen ticari alacak; kredili satışların artması ile birlikte, işletmenin varlıkları içinde önemli bir yere sahip olacaktır. İşletmelerin kârlılık ve likidite gibi amaçlarına ulaşabilmesi, varlıkların etkin bir biçimde yönetilmesini gerekli kılmaktadır. İşletmeler alacakların yönetiminde şu aşamaları izleyerek etkinlik sağlamalıdır: Kredi politikası ve tahsilat politikasının oluşturulması, alman kredili satış teklifleri doğrultusunda kredi taleplerinin analizi, belirlenen limit dahilinde kredili satışların idare edilmesi ve alacakların izlenmesi. Bu çalışmanın amacı; müşteriye kredili satış yapılması, ya da yapılmaması karan verilirken kullanılan analiz tekniklerden biri olan ve Edward I Altman tararından geliştirilen Z Puanı Modeli'nin imalat sanayiine uygulanarak, ele alman 2001, 2002, 2003 yıllarında sanayii için verilecek kredili satış kararının analiz edilmesidir. Çalışmadan elde edilen sonuca göre; sanayiinin finansal güçlüğünün gerçekleşme olasılığını ifade eden Z Puanı, kredili satış yapma konusunda belirsizlik içinde kalındığını göstermektedir. Nitekim ülke ekonomisinin iyi seyir göstermediği, birçok işletmenin faaliyetlerini durdurduğu, birçoğunun ise işçi çıkardığı 2001 yılında sanayii kesiminde zarar gerçekleşmiştir. Buna karşın, gerek daha sonraki yıllarda sanayiinin ekonomi ile birlikte düzelme eğilimine girmesi ve gerekse modeldeki rasyolar ele alındığında, sanayiinin olumlu yönde gelişme göstermesi, kredili satış karar sürecinde pozitif veriler olarak düşünüldüğünde, imalat sanayiine kredili satış yapılması uygun görülebilmektedir.