Bilgi toplumu çerçevesinde Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne uyumu

Abstract

Avrupa'nın bütünleşme fikri Ikinci Dünya Savaşı içinde ortaya çıkmıştır. Ancak II. Dünya Savaşı'ndan sonra büyük bir yıkıma uğrayan Avrupa'da, barışın ve bölgesel istikrarın yeniden sağlanması ve ekonomik yeniden yapılanma için yeni bir umut doğmuştur. Başlangıçta altı üyesi olan ve Avrupa'daki tarihin bu en önemli bütünleşme hareketinin üye sayısı 1995 yılında 15'e ve 2004 yılında 25'e yükselmiştir. Türkiye'nin Avrupa Birliği süreci ise 31 Temmuz 1959 tarihinde tam üyelik müracaatıyla başlamış ve 12 Eylül 1963 tarihinde Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) ile bir ortaklık antlaşması imzalanmasıyla resmiyet kazanmıştır. Bu antlaşma gereği taraflar arasında Hazırlık, Geçiş ve Son Dönem olmak üzere üç dönem belirlenmiştir. AB Konseyinin 17 Aralık 2004 tarihinde verdiği tarihi karar ile Türkiye - AB arasında katılım müzakerelerin 3 Ekim 2005 tarihinde resmen başlanması kararı alınmıştır. Çalışmada öncelikle Avrupa Birliği'nin oluşumu, tarihsel süreci ve yapısı ele alınarak birliğe aday ve üye ülkelerin hangi koşulları sağlaması gerektiği ortaya konmuştur. Ayrıca bilgi toplumu ve bilgi ekonomisinin önemini vurgulamak için sanayi toplumu ve bilgi toplumu karşılaştırmalı olarak analiz edilerek Avrupa'da bilgi temelli ekonominin gelişimi AB'ye üye ve aday ülkelerin verileriyle değerlendirilmiştir. Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne uyum sürecinin neresinde olduğu Maastricht Kriterleri, Kopenhag Kriterleri ve gizli kriterler olan Bilgi Toplumu Kriterleri çerçevesinde değerlendirilmiştir. Maastricht Kriterlerinde Türkiye'nin bu kriterlere yıllar itibariyle yaklaştığı, Kopenhag Kriterlerinde yasal düzenlemelerin yapıldığı ancak uygulamada sorunların bulunduğu, Bilgi Toplumu Kriterlerinde ise üye ülkelerin gerisinde olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla Avrupa Birliği'ne giriş sürecinde olan Türkiye' nin bilgi üretme ve yayma konusundaki politikalara hız vermesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

The idea of integration of EU emerged during the second World War. However, in Europe after facing a great calamity, a new hope appeared for realizing peace and regional stability and for the reconstruction of economy. The number of the members of this very important integration movement in history and Europe, which at first had six members, reached to 15 in 1995 and 25 in 2004 However, Turkey?s process of EU started in 31 July, 1959 with the application for full membership and gained formality by signing an Association Agreement with EEC (European Economic Community). In accordance with the agreement, three periods- preparation, transition, final period- between parties are determined. With the decision of historical importance made by the EU commission 17 December 2004, decision was taken to start the accession negotiations in 3 October 2005. In the study, by handling the establishment of EU, historical progress and structure, conditions which candidate and member countries should realize for the union are put down. Furthermore to emphasize the importance of information society and information economy by analyzing the industry society and information society, the development of the information-based economy in Europe is evaluated with the data of the member and candidate countries of EU. Where Turkey stands in the process of EU is evaluated within the framework of Maastricht , Copenhagen and information Society Criteria which are secret criteria. It is demonstrated that regarding Maastricht Criteria, Turkey has approached to these criteria within the years; as for Copenhagen criteria, Turkey has adopted legislative changes; nevertheless, there are problems present in application and with respect to information society criteria, Turkey falls behind the member countries. Thus, it is concluded that Turkey on the threshold of the integrat