Sanal para düzenekleri ve merkez bankacılığına muhtemel etkileri

Abstract

Sanal para düzenekleri üzerinde yapılan çalışmaların itibari paralar ile mevcut dijital paralar karşısındaki durumlarının değerlendirilmesi ve paranın geleneksel fonksiyonları bağlamında analizi şeklinde yoğunlaştığı görülmektedir. Bununla birlikte, sanal para düzeneklerinin paranın fonksiyonlarını yerine getirse dahi, toplumsal düzeyde para olarak kabul edilip edilemeyeceği ve merkez bankalarının para politikalarını yürütme kabiliyetlerinin ne şekilde etkileneceği hakkında tartışmalar devam etmektedir. Ancak merkez bankalarının, sanal para düzeneği olgusuna duyarsız kalmadığı görülmektedir. Özellikle gelişmiş ekonomilerdeki merkez bankalarının, kendi dijital para birimlerini çıkarma yönünde somut adımlar attığı görülmektedir. Modern ekonomilerde para politikasının yürütülmesinden sorumlu olan merkez bankaları açısından sanal para düzenekleri kritik bir mesele olarak durmaktadır. Herhangi bir resmi otorite tarafından ihraç edilmeyen sanal para düzenekleri, aynı zamanda merkez bankası tarafından ihraç edilen paralara karşı bir alternatiftir. Sanal para düzeneklerinin itibari paraları ikame edebilmeleri durumunda ise merkez bankalarının para politikasını yürütme kabiliyetleri önemli ölçüde etkilenebilecektir. Ayrıca blok zincir teknoloji ile birlikte geleneksel finansal sistemin yapısal dönüşümü ve sanal para düzeneklerinin kripto para borsalarında spekülatif bir yatırım aracı olarak kullanılması, finansal istikrar açısında merkez bankaları için dikkate değer bir konudur. Merkez bankalarının ise, sanal para düzenekleri ile daha iyi rekabet edebilecek kendi dijital paralarını ihraç etmeleri durumunda, para politikasında kontrolü daha iyi bir şekilde sağlayabileceği düşünülmektedir. Ayrıca paranın bu şekilde dijitalleşme süreci, merkez bankacılığını da yapısal olarak değiştirme potansiyeli tartışılmaktadır.

The developments in information technologies and the widespread use of internet have led to the emergence of a digital money form in the process of monetary evolution. The virtual currency schemes, which form a special type of digital coins, have attracted attention, especially with the emergence of Bitcoin. As well as being an alternative payment tool, Bitcoin brings with it a new payment system, it has been the most important factor in the increase in the popularity of virtual currency mechanisms. Bitcoin's blockchain mechanism, which is a special type of distributed ledger technology, has enabled Bitcoin and other alternative virtual currency mechanisms to be considered an important monetary innovation of recent years. On the other hand, it is seen that the studies on virtual currency schemes are focused on the evaluation of their position against nominal money and digital money and analysis of money in the context of traditional functions. In this context, discussions continue on whether virtual currency schemes should be seen as a new type of money or as a digital entity. However, it is not yet clear whether virtual currency schemes can be regarded as money at the social level and what kind of reflexes the states will show to this situation, even if the money functions. However, the growing popularity of Bitcoin has increased interest in the phenomenon of virtual currency schemes, and central banks have not been insensitive to this process and have begun to take steps to extract their own crypto or digital currency. Virtual currency schemes remain a critical issue for central banks, which are responsible for the conduct of monetary policy in modern economies. Virtual currency schemes that are not issued by any official authority are also an alternative to the money issued by the central bank. In the case of substituting the nominal money of virtual currency schemes, the ability of central banks to carry out monetary policy will be significantly affected. In addition, the structural transformation of the traditional financial system with the use of blockchain technology and the use of virtual currency mechanisms as a speculative investment tool in crypto currency exchanges is a remarkable issue for central banks in terms of financial stability. Central banks, on the other hand, are expected to provide better control of monetary policy if they issue their own digital money, which can compete better with virtual money mechanisms. In addition, the digitalization process of money and the potential for structurally changing central banking are discussed.