Siyasal Yaşamımızda Serbest Cumhuriyet Fıkrası Tek Partiden Çok Partili Siyasi Hayata Geçiş Denemesi

Abstract

Serbest Cumhuriyet Fırkası, Atatürk döneminde Türkiye’nin Demokratikleşme çabalarının en önemli göstergelerinden biridir. Bu Fırkanın kurulmasından sonra yaşanan olaylar ise Türk demokrasisi açısından bir talihsizlik olmuştur. Zira partinin kurulmasındaki temel amaç halkın istek ve görüşlerinin Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne yansıtılmasını sağlayarak demokratikleşmenin önündeki engelleri kaldırmaktı. Fakat Türkiye’nin o dönemdeki sosyo-kültürel yapısı ve içinde bulunduğu ekonomik güçlükler buna izin vermedi. Kısa süre de olsa Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın izlediği politika ve faaliyetler açısından, Türk Siyasi tarihine olan katkısı küçümsenemez. Bu açıdan Serbest Cumhuriyet Fırkasının kurulduğu dönem içerisindeki ekonomik ve siyasi durumlar hakkında bilgiler verilmekle beraber, partinin siyasal tarihimizdeki çok partili hayata geçiş çabalarına katkısı açısından değerlendirilmeye çalışılmıştır.

The Liberal Republican Party was one of the significant indicator of democratization efforts of Turkey during Atatürk era. The events happened after establishment of this party were a misfortune in terms of Turkish democracy. Since, the basic purpose of establishment of the party was to remove the barriers in front of the democratization by ensuring reflection of request and opinions of people through the Turkey Grand National Assembley. However, the then socio-economical structure of the Turkey and economical challenges of Turkey did not allow this to happen. In its short lasting life, in terms of the policy and activities pursued by the Liberal Republican Party, its contribution to the Turkish political life cannot be underestimated. Therefore, besides giving information about economic and political situations within establishment period of the Liberal Republican Party, in terms of the transition efforts to the multi-party life, the party’s contribution has been tried to be assessed.