Kültür endüstrisi ve edebiyat dergiciliği: Muhafazakârlığın temel ilkeleri bağlamında sabitfikir (2011-2019)

Abstract

Edebiyat kanonlarının üretildiği alanlardan biri de edebiyat dergileridir. Belirli kültür politikaları tarafından yönetilen bu dergilerde yer alan kitap tanıtım ve eleştirileri, okurlara birtakım söylemlerin iletilmesinde kültür endüstrisinin araçlarından biridir. Kültür endüstrisi, Frankfurt Okulu'na göre Aydınlanmanın vaadini gerçekleştirememesi üzerine çeşitli kitle iletişim araçlarıyla üretilen kitlelerin aldatılışıdır. Kültürün endüstrileştiği bu ortamda, sanat ve edebiyat da politik-ekonomik bir alan haline getirilerek yönetimsellik alanlarından biri olur. Kültür-sanat içerikleriyle bireyleri normalize eden edebiyat dergileri de, kişilerin kendilerini ve diğerlerini görme biçimlerini edindiği bir süper-panoptikondur. Bu yönetimsellik araçlarından biri de Sabitfikir Güncel Edebiyat Dergisi'dir. Sabitfikir, 2011'de dijital ve basılı olarak güncel edebiyat dergileri içinde yerini alan, önce Doğan Medya ardından Turkuvaz Medya bünyesinde yayınlanan bir dergidir. Öte yandan 1980 itibarıyla küresel ve ulusal çapta yükselen muhafazakârlık pek çok yönetimsellik aracında yeniden üretilir ya da sarsılır. Araştırmanın amacı Sabitfikir'de muhafazakârlığın temel ilkelerinin görünümünü analiz edip bu ilkelerin dergide üretilen edebiyat kanonlarıyla etkileşimini açıklamaktır. Araştırmanın sorusu muhafazakârlığın kurucu ismi Edmund Burke ile bu alanın önemli düşünürleri olan Robert Nisbet ve Russell Kirk'ten yola çıkılarak belirlenen muhafazakârlık ilkeleri kapsamında incelenen dergide hangi edebiyat kanonlarının üretildiğidir. Bu soruya cevap verebilmek için seçilen yöntem, kültüre yönetimsellik açısından yaklaşıldığından daha açıklayıcı olabileceği düşünülen Foucaultcu Söylem Analizi'dir. Bu ilkeler altında tartışılan söylemlerde insanların nasıl özneleştirildiği; modern bireyin çıkmazı, otoriteye itaat, dine bağlılık, geleneğe bağlılık, aileye bağlılık, sermayenin çıkarı ve tarihe bağlılık ilkesi başlıkları altında analiz edilmektedir. Söz konusu ilkeler bağlamında söylemlerin üretim, değişim, keskinleşme ya da yumuşama aşamaları gösterilmekte, böylece dergide hangi edebiyat kanonlarının yeniden üretildiği ortaya konmaktadır.

One of the areas where literary canons are produced is literary magazines. The book promotion and criticism in these journals, which are managed by certain cultural policies, is one of the tools of the culture industry in conveying certain discourses to readers. According to the Frankfurt School, the culture industry is the deception of the masses produced by various mass media due to the failure of Enlightenment. In this environment where culture is industrialized, art and literature are turned into a political-economic field and become one of the governmentality areas. Literary magazines, which normalize individuals with their culture and art content, are also a super-panopticon where people acquire ways of seeing themselves and others. One of these managerial tools is Sabitfikir Journal of Contemporary Literature. Sabitfikir is a magazine published in digital and printed literary magazines in 2011. It is first published in Doğan Media and then Turkuvaz Media. On the other hand, conservatism, which has risen globally and nationally as of 1980, is reproduced or shaken in many governmentality tools. The purpose of the research is to analyze the appearance of the basic principles of conservatism in Sabitfikir and to explain its interaction with the literary canons produced in the magazine. The question of the research is which literary canons were produced in the magazine, which was examined within the scope of conservatism principles, based on the founding name of conservatism, Edmund Burke, and Robert Nisbet and Russell Kirk, the important thinkers of this field. The method chosen to answer this question is Foucaultian Discourse Analysis. Because culture is interpreted as governmentality. In the discourses discussed under these principles, how people are subjected; the dilemma of the modern individual is analyzed under the principles of obedience to authority, devotion to religion, dedication to tradition, family loyalty, interest of capital and adherence to history. In the context of the said principles, the stages of discourse's production, change, sharpening or softening are shown, thus revealing the cultural policies of the journal and which literary canons it reproduced.