Bilge Karasu - insan ve eser

Abstract

Postmodern edebiyatın Türkiye'deki önemli yazarlarından olan Bilge Karasu, 1950'de başladığı yazın yaşamı boyunca roman, öykü, deneme, şiir, çeviri, mektup, libretto ve radyo oyunu türlerinde eserler üretir. Sekizi sağlığında, dokuz tanesi ise ölümünden sonra yayımlanmak üzere toplam on yedi kitabı bulunan yazar, gerek kurmaca gerek kurmaca dışı eserlerinde yazın adına yapılabilecekleri araştırır ve uygulamaya koyar. Deneysel edebiyat ürünleri, yazarın bu dur durak bilmeyen arayışının sonucudur. Bireyselden evrensele uzanan çerçevede imgenin yeni öğelere açıklığından istifade ederek kendine özgü bir yazın evreni kurar. Türkçeye karşı taşıdığı sorumluluk ile dil üzerinde hassasiyetle duran sanatkâr, dilin sunduğu bütün olanakları metinlerine taşıyarak edebi söylemini var eder. Bilge Karasu öykücülükle başladığı edebî hayatına roman türünde de eserler vererek devam eder. Herhangi bir edebi topluluğa dahil olmayı tercih etmeyerek yapıtlarını bireysel çizgide oluşturur. 1960 sonrasında kendini gösteren yeni arayışlarla bağlantılı olarak postmodern metin örnekleri de veren Karasu, kurmaca eserleri ile olduğu kadar kurmacaya yönelik yazdıklarıyla da Türk edebiyatı içindeki haklı yerini kazanır. Çalışmada, duygu ve düşünce dünyasını alışılagelmiş tema ve kurgulardan sıyrılarak özgün bir üslûpla dile getiren Bilge Karasu'nun kurmaca yapıtları yapı ve izlek bakımından incelendi. İşlediği konular ve onların yazarın dilinde nasıl ifade bulduğu ortaya konuldu. Bu bağlamda tek bir kurama dayanmayan tezin ilk bölümü sanatkârın hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinin tanıtımına ayrıldı. İkinci Bölüm'de roman ve öyküler yapı incelemesine tabi tutulurken metinlerin izleksel boyuttaki yansımaları tespit ve tahlil edildi. Üçüncü Bölüm'de sanatkârın eserlerine dil ve üslûp başlığı altında yaklaşıldı. Çalışmada söz konusu bölümün ya da incelenen eserin gerekli kıldığı yöntemler kullanıldı. Tezin odak noktası yazarın roman ve hikâyeleri olduğu için kurmacanın dışında kalan yapıtlarından çalışmayı destekleyecek ölçüde istifade edildi.

Bilge Karasu, one of the most important writers of postmodern literature in Turkey, produced works such as novels, short stories, essays, poems, translations, letters, libretto, and sketches during his literary life that started in 1950. The author has a total of seventeen books eight of which were published in his life time and nine of which were published after his death. He investigated and implemented what can be done for literature in his fictional and non-fictional works. Experimental literary works appeared as a result of the author's continuous search. He established his own unique literary universe by exploiting the openness of images to new elements within the individual and universal framework. The author, who was sensitive to language due to his responsibility towards Turkish, created his literary discourse by using all the possibilities offered by the language in his texts. Bilge Karasu who started his literary life with story writing also produced novels. He did not prefer to be involved in any literary communities and created his works on an individual line. Having also written postmodern texts in consequence of new searches that appeared after 1960, Karasu gained his deserved place in Turkish literature with his writings on fiction as well as his fictional works. In the present study, the fictional works of Bilge Karasu, which expresses the world of emotions and thoughts by using a unique style instead of usual themes and fictions, were examined in terms of structure and theme. It was revealed which topics are discussed and how they are expressed by the author in his works. In this context, the first part of the thesis which is not based on a single foundation was devoted to the introduction of the life, literary personality and works of the author. In the second part, novels and stories were examined structurally and thematic reflections of the texts were determined and analyzed. Finally, the works of the author were discussed under the heading of language and style in the third part. The methods required by the relevant part or the examined work were used in this study. Because the thesis focuses on the authors' novels and stories, his non-fictional works were used in such a way that would support the study.