Mehmet bin Hasan bin Ali el-Hüseyin Tabir-nâmesi (Metin-sadeleştirme-tıpkıbasım)

Abstract

Rüyada görülen varlıkları tefsir etmek ve çözümlemek amacıyla yazılan eserler "tabir-nâme" diye adlandırılmıştır. Medeniyetimizde önemli bir yere sahip olan rüya tabirleri, yüzyıllar boyunca atalarımızın ilgisini çekmiştir. Kütüphanelerimizde farklı dönemlerde yazılmış tabir-nâmelerin çok oluşu bu eserlere verilen değeri göstermektedir. Yazıldıkları döneme ait dil özelliklerini ve sözcük yapısını yansıtan tabir-nâmeler, sanat kaygısı gütmeden sade bir dil ile yazılmıştır. Bu çalışmada Mehmed Bin Hasan Bin Ali el-Hüseyin‟in Tabir-nâme‟si incelenmiştir. Ankara Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi 06 Hk 3952/1 numarada kayıtlıdır. 79 varaktan oluşan eserin her varağında 11 satır bulunmaktadır. Eser harekeli nesih ile yazılmıştır. Çalışmanın giriş kısmında eserin yazıldığı yüzyıl hakkında kısaca bilgi verilmiştir. İlk bölümde rüyanın çeşitli tanımlamaları yapılmıştır. Rüya çeşitleri açıklandıktan sonra Kur‟an-ı Kerîm‟de geçen rüyalar anlatılmış, tabir-nâmelerin tarihiyle ilgili bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde üzerinde çalışılan metin, transkripsiyon işaretleriyle çeviri yazıya aktarılmıştır. Üçüncü bölümde eser sadeleştirilerek anlaşılır kılınmaya çalışılmıştır. Ayrıca günümüz insanının faydalanması adına tabiri yapılan kavramların içindekiler listesi eklenmiştir. Çalışmanın sonunda eserin tıpkıbasımı yer almaktadır. Eser, rüya ilmi ve rüya tabiri hakkında çeşitli bilgilerin günümüze ulaşmasını sağlamıştır.

The works written in order to interpret and analyze the beings which are seen in the dream are called "tabir-nâme". Oneiromancy, which has an important place in our civilization, has attracted the attention of our ancestors for centuries. The fact that there are large number of "tabirnâmes" written at different periods in libraries shows the value given to these works. The "tabirnâmes" reflecting the language characteristics and word structures of the period they were written in were indited in plain language without the concern of art. In this study, the tabir-nâme of Mehmed Bin Hasan Bin Ali el-Hüseyni was investigated. This work is recorded in number Ankara Adnan Otüken Province People Library 06 Hk 3952/1 It consists of 79 leaves, has 11 lines on each leaf. The work is written with "naskh with vowel points". In the introduction part of the study, a brief information was given about the century in which the work was written. In the first chapter, at first various definitions of dream were given and after the types of dream were explained, information about the dreams in the Qur‟an and the history of the "tabir-name" was provided. In the second chapter, the text on which was worked was translated to transcription with transcription signs. The work was simplified to make it comprehensible in the third chapter. In addition, a list of the contents of the interpreted concepts was added to enable today‟s people to use it. At the end of the study, the facsimile of the work was provided. The work provides access to our day the various informations about dream science and dream interpretation.