Trabzon ili Maçka ilçesinin sözlü ve maddi kültür kadrolarının derlenmesi, tasnifi ve halkbilimsel açıdan incelenmesi

Abstract

Tarihsel süreç içinde yaratılan bütün maddi ve manevi değerler ile bunları yaratmada, sonraki nesillere iletmede kullanılan sistemler bütünü olan kültür, farklı zaman ve mekânlarda değişiklik gösterir. Ancak, bu farklılıklar medeniyetlerin oluşumunda ortak unsurlar barındırarak toplumları millet olma bilincine taşır. Trabzon'un Maçka ilçesi, tarih boyunca Anadolu-İran, Kafkasya-Anadolu transit yolları güzergâhında bir geçiş noktası olmuştur. Maçka ilk çağdan itibaren Roma, Komnenos, Osmanlı dönemi, Milli Mücadele yılları ile günümüzde, jeopolitik konumu nedeniyle önemli bir merkezdir. Bu özelliklerinden ötürü Maçka'da yerleşim çeşitlilik göstermiş ve farklı kültür katmanlarını bünyesinde barındırmıştır. "Trabzon İli Maçka İlçesinin Sözlü ve Maddi Kültür Kadrolarının Derlenmesi, Tasnifi Ve Halkbilimsel Açıdan İncelenmesi" başlıklı yüksek lisans tez çalışmasında Maçka ilçesine ait sözlü edebiyat ürünleri, halk bilgisi unsurları ve maddi kültür ögeleri derlenmiş, tasnif edilmiş ve halk bilimsel açıdan incelenmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde, Maçka ilçesinin coğrafi ve beşeri özelliklerine yer verilmiş, ikinci bölümünde ise tarihi gelişim süreci içerisinde Maçka, üçüncü bölümünde ilçeden derlenen sözlü edebiyat ürünleri, dördüncü bölümde ise ilçeye ait halk bilimi unsurları ve maddi kültür ögeleri incelenmiştir. Culture, which is a whole of systems that are used for creating and transferring through generations all of the moral and material values created through historical process, varies by periods and territories. These variations by having mutual elements on formation of different civilizations give sociaties a national conciousness. Maçka township of Trabzon has been a crossing point, along the history Anatolia-Iran, Caucasia-Anatolia transit road routes. Maçka is an important centre for its geopolitic position, as from antiquity, Rome, Komnenos, Ottoman period, Turkish War of Indepence years. There is many settlement styles and different culture elements in Maçka for its properties. Master thesis, which named in "Compiling and Classifing Trabzon Prefecture's Maçka Township's Verbal and Material Culture, and Analyzing In With Folkloral Way", Maçka township's verbal literature products, folklore elements and material culture elements have been classified and analyzed in folklored way. First part of the study consists of Maçka township's geographical and human points. Second part of the study consists of Maçka's historical process. Third part of the study consists of verbal literature products, which is compiled in township. Township's folklore elements and material culture elements studied in fourth part of the study.