Dede Ömer Rûşenî'nin bir şiirinin şerhi: Müşkil-Güşâ (Metin-inceleme)

Abstract

Şerhler geçmişten günümüze, kültür ve edebiyatımızda önemli bir yer tutmaktadırlar. Özellikle tasavvufi düşüncenin sırlarına vakıf olmak ve büyük mutasavvıf şairlerin şerhe muhtaç eserlerinde anlatılmak isteneni kavramak adına şerh külliyatımızın gün ışığına çıkarılması elzemdir. Bu anlamda üzerinde çalıştığımız eser, Halvetiyye tarikatının Rûşeniyye kolunun kurucusu 15. yüzyılda yaşamış mutasavvıf şairlerden Aydınlı Dede Ömer Rûşenî'ye ait olan bir terkib-i bendin şerhidir. Müşkil-Güşâ adı verilen ve İlahi mahlaslı bir şarihe ait olan eserin tek nüshası Manisa İl Halk Kütüphanesinde 2955/6 kayıt numarasıyla bulunmaktadır. Eserin müellifi olan İlâhî'nin kaynaklarda adı geçmemektedir; ancak büyük ihtimalle Rûşenî'nin müritlerinden biri olabileceği düşünülmektedir. Bu tez çalışmasını yapmaktaki amacımız, hem "Müşkil-Güşâ"nın metnini günümüz alfabesine aktarmak hem de onu muhteva yönünden incelemektir. Çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde eserin transkripsiyonlu metnine yer verilmiştir. İkinci bölümde ise eserin muhtevası tarafımızca özetlenmiş ve tasavvufi kaynaklara başvurularak değerlendirmeler yapılmıştır. Ayrıca bu bölümde metnin en önemli özelliği olan "seciler" de incelenmiştir. The annals occupy an important place in our daily culture and literature. Especially, it is essential to be aware of the secrets of mystic thinker and to be brought into the light of our daylight collecting commodity in order to understand what is required to be told in the poems of great sufistic poets. In this sense, the work we are working on is the study of a terkib-i bend, belonging to Dede Ömer Rûşenî, the Sufi poet who lived in the 15th century, the founder of the Rûşeniyye arm of the Halvetiyya sect The only copy of the work, called Müşkil-Güşâ and belonging to a divine verse, is numbered 2955/6 in the Manisa Provincial Public Library. The name of the writer of the divine Ilhi is not mentioned; But most likely it is thought to be one of Rushni's disciples. Our aim in doing this thesis is to transfer the text of "Müşkil-Güşâ" to today's alphabet and examine it in terms of content. Our work consists of two parts. In the first part, the transcriptional text of the work is included. In the second part, the content of the work is summarized by us and evaluated by referring to mystical sources. In this chapter, "seci", which is the most important feature of the text, is examined.