Üniversitelerin yüksek lisans programlarındaki Türk dili alan derslerine nitelik ve nicelik bakımından bir değerlendirme

Abstract

Tüm dillerin olduğu gibi Türk dilinin de başlangıcından günümüze kadar geçirdiği aşamaları görmek, yayılma alanlarını belirlemek; ortaya konan eserleri bilimsel metotlarla incelemek Türk üniversitelerinin önemli araştırma sahalarından biridir. Lisans öğretiminden başlayarak Türk dilini her açıdan inceleyip sonuçları ortaya koymak, bu bilgilerden yola çıkarak yeni ve farklı bakış açıları sunmak, öte yandan dünyanın her tarafındaki Türk dili çalışmalarını takip edip ulaşılan sonuçlarla karşılaştırmak böylelikle Türk dilinin tarihteki, şimdi ve gelecekteki konumunu belirlemek bu alandaki bilim insanlarının başlıca görevlerindendir. Birinci bölümde Bologna Süreci özetle tanıtılmaya çalışılarak Türkiye?deki yüksek lisans Türk dili derslerinin kısa bir değerlendirmesi yapıldı. İkinci bölümde dersler üç ana kategoride şekil açısından incelendi. Bu kategoriler: 1. Örnekleme seçilen 15 üniversitenin yüksek lisans Türk Dili ve Edebiyatı bölümlerindeki Türk dili dersleri, 2. Yüksek lisans Türk dili ana bilim dalında yer alan Türk dili dersleri, 3.Yüksek lisans Çağdaş Türk Lehçeleri Bölümü Türk dili dersleriBütün bu derslerin gerek yerel gerekse AKTS ders kredileri, okutuldukları dönemler, zorunluluk-seçimlik durumları, ders adlandırma farklılıkları, teorik ve uygulama durumları, üniversitelere göre ders sayıları tablolara dönüştürülerek ortaya konuldu. Üçüncü ve son bölüm, derslerin konu ve içeriklerinin incelendiği bölümdür. Türk Dili ve Edebiyatı Türk Dili dersleri, Yüksek Lisans Türk Dili Programları ve Çağdaş Türk Lehçelerinde yer alan tüm dersler incelemeye alındı. Öncelikle dersler, konu ve ad benzerliklerinden yola çıkılarak gruplandırıldı. Daha sonra bu derslerin amaç ve hedefleri, öğrenme çıktıları ve ders içerikleri birbirleriyle karşılaştırıldı. Asıl çalışma, derslerin şekil ve içerik incelemesinin yapıldığı ikinci ve üçüncü bölümlerdir. Çalışmanın sonucunda elde edilen sonuçlardan yola çıkılarak bazı öneri ve teklifler getirildi. Derslerle ilgili veriler çalışmanın sonuna eklendi. As with all languages, it is one of the major research fields of Turkish universities to explore all the stages of Turkish language from to beginning to the present, to identify the areas of expansion, and to examine the studies with scientific methods.The main tasks of the scholars in this field are to examine Turkish language and reveal the results since undergraduate education, to offer new and different perspectives based on this information, to follow the work of the Turkish language all over the world and compare the results, thus determine the position of Turkish language in history, now, and in the future. In the first chapter, a brief evaluation of graduate Turkish language courses in Turkey was done by briefly introducing the Bologna process. In the second chapter, the subjects were examined in three main categories in terms of shape. These are as follows: 1- Turkish language courses at the department of graduate Turkish language and Literature of 15 sample universities, 2- Turkish language courses in graduate Turkish Language department, 3- Turkish language courses in the department of graduate Modern Turkish Dialects.Both local and ECTS course credits of these subjects, the periods of study, must-elective situations, differences in the naming of courses, theoretical and practical situations, and the number of courses by universities were given in the tables.In the third and final section, the subject and content of the courses was studied. Turkish Language and Literature Turkish language courses and all the courses in graduate Turkish language programs and Contemporary Turkish Dialects were examined. Firstly, courses were grouped on the basis of similarities in subject and name. Later, the goals and objectives of these courses, learning outcomes and course contents were compared. The main scope of the study was given in the second and third chapters in which the form and content of the courses was studied. Some suggestions were made according to the results of the study. The data on the courses were given at the end of the study.