Es'ad Efendi Divanı'nın yeni harflere çevirisi ve içerisindeki çekimli fiillerin yapı bakımından incelenmesi

Abstract

Klasik Osmanlı Türkçesi (17.yy.) döneminde yazılmış olduğunu tespit ettiğimiz Es'ad Efendi Divanı'ndan hareketle hem dönemin imla özellikleini belirlemeye, hem de bu dönemde kullanılan filleri yapı bakımından incelemeye çalıştık.Birinci bölümde, 1'i Farsça olmak üzere 13 kaside; 7'si Farsça olmak üzere 253 gazel; 1'i Farsça olmak üzere 14 ruba'i ve kıt'a; 10 beyit; 1 Saki-name ve Rızayi Efendi'nin vefatı sebebiyle yazılmış 1 tarih yeni harflere çevrilmiştir.İkinci bölümde el yazması metindeki sesli, sessiz harfler ve eklerin yazılış özellikleri verilerek metnin genel imla özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır.Son bölümde metnin içerisinde bulunan bütün fiiller belirlenmiş ve bu fiiller yapılarına göre basit, türemiş ve birleşik olmak üzere üç ana kategoriye ayrılmıştır. Yapı bakımından kategorilere ayrılan bu fiilllerin, el yazması metinde geçtikleri sayfa numaraları ve sayfadaki beyit sıraları parantez içinde verilmiş ve fiiller, alfabetik olarak sıralanmıştır.Tüm bu çalışmalar neticesinde 17.yy. Klasik Osmanlı Türkçesinin, artan Arapça ve Farsça etkisine rağmen Türkçe fiil varlığını, büyük oranda, koruduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. We tried to determine both spelling characteristics and examine structure of verbs used in this period by using Es?ad Efendi Divanı which we determined that it was written in Classic Ottoman Turkish (17th Century) period.In first part 13 kasides, one of them is in Persian; 253 gazals, 7 of them is in;14 rubais and kıt?as, one of them is in Pesian; 10 beyits, 1 Saki-name and 1 tarih written for the death of Rızayi Efendi, translated into new letters.In second part we tried to determine general speling caharactristics of the text by giving how vowels, consonants, suffixes added and written in hand written text.In last part all of te verbs in the text determined and for their structure they are grouped as simple, derived, compound in three main groups. And these verbs ,grouped for their structure, listed alphabeticaly and their page number and beyit number in hand writtentext is given in paranthesis.With all these works we tried to bring to light that despite of increasing Arabic and Persian influence Turkish preserved its existence.